Overzicht van baten en lasten en toelichting

In de Zomerrapportage 2019 hebben wij technische wijzigingen doorgevoerd op de primaire begroting.  Dit heeft er toe geleid dat wij ook in de jaarrekening de begroting na technische wijzigingen hebben gepresenteerd. In onderstaand verloopoverzicht geven wij u het inzicht in de doorgevoerde technische wijzigingen en hoe dit dan ook aansluit op de primaire begroting.

Onderstaand treft u de staat van baten en lasten over het begrotingsjaar 2019 inclusief de vergelijkende cijfers 2018. 

Wijzigingen ten opzichte van de jaarstukken 2018: 

Doordat wij in 2019 de indeling van de begroting hebben gewijzigd waarbij het programma openbare orde en veiligheid is toegevoegd en het programma sociaal domein is vernieuwd heeft er eveneens een herverdeling plaatsgevonden van budgetten binnen de verscheidene programma's. Om het beste inzicht te behouden in de vergelijkende cijfers in 2018 hebben wij er dan ook voor gekozen om deze niet te presenteren conform de verdeling van de budgetten in 2018 en daarmee aansluiting te behouden met de jaarstukken 2018, maar hebben wij de realisatie op deze budgetten conform de verdeling 2019 gepresenteerd.

De apparaatslasten 2019 zijn €310.000 lager dan begroot. dit wordt met name veroorzaakt door een onderbesteding op de salarissen van € 2,3 miljoen. Deze onderbesteding wordt met name veroorzaakt door het niet kunnen invullen van bestaande vacatures. Hier tegenover staat dan ook een overschrijding van het inhuurbudget van € 1,8 miljoen. Deze overschrijding is dus volledig opgevangen binnen het huidige formatiebudget.

De WNT stelt een maximum aan de bezoldiging van topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector. Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op Gemeente Lansingerland van toepassing zijnde regelgeving: Het algemene WNT-maximum.

Het bezoldigingsmaximum in 2019 voor Gemeente Lansingerland is € 194.000. Het weergegeven individuele WNT-maximum is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte.

De post onvoorzien was in 2019 opgenomen voor € 100.000. Bij de Zomerrapportage is € 100.000  afgeraamd.

De gemeente ontvangt en besteedt publieke gelden. Daarom moet het handelen van de gemeente rechtmatig zijn. De accountant geeft zijn oordeel over de rechtmatigheid en gaat bij de controle van de jaarrekening na of de lasten, baten en balansmutaties tot stand zijn gekomen in overeenstemming met de begroting en van toepassing zijnde wettelijke regelingen, waaronder verordeningen. Om over de rechtmatigheid te kunnen oordelen, stelt de accountant eisen aan het systeem van administratieve organisatie en de interne controle (ao/ic) en het interne systeem van risicoafwegingen.

De financiële rechtmatigheid wordt beoordeeld op basis van een tweetal onderdelen: Begrotingsrechtmatigheid (exploitatie en investeringen) en overige financiële beheershandelingen (werkprocessen). Per onderwerp zal hieronder worden toegelicht in hoeverre er sprake is van onrechtmatigheden in de jaarrekening 2019.

Als blijkt dat de gerealiseerde lasten zoals weergegeven in de jaarrekening hoger zijn dan de geraamde bedragen met inbegrip van de laatste begrotingswijziging, is mogelijk sprake van onrechtmatige uitgaven. In het controle protocol 2019 heeft de gemeenteraad aangegeven welke typen begrotingsoverschrijding verwijtbaar zijn en daarom meetellen in het oordeel van de accountant:

Het bedrag van de begrotingsonrechtmatigheid kan nooit de totale overschrijding op programmaniveau overstijgen. In onderstaand overzicht wordt van die programma's waar een overschrijding heeft plaatsgevonden groter dan € 100.000 de grootte van deze overschrijding gemeld en aangegeven in hoeverre deze overschrijding rechtmatig was. Daarbij wordt tevens de aard van de overschrijding kort toegelicht.

Op basis van de in 2019 uitgevoerde interne controles hebben wij vastgesteld dat niet alle transacties rechtmatig tot stand zijn gekomen of dat sprake is van onzekerheden omtrent de rechtmatige totstandkoming van de transactie. In volgende tabel nemen wij de geconstateerde fouten en onzekerheden op. Deze tabel is opgesteld na overleg en afstemming met de extern accountant.

Naast het budgetrecht dat de raad heeft op programmaniveau. Dienen ook de investeringskredieten door de raad te worden gevoteerd en dienen de kosten van de investeringen binnen dit vastgestelde krediet te blijven. Op basis van de gemaakte analyse is geconstateerd dat het krediet met betrekking tot de overbuurtse polder is overschreden in 2019 met een bedrag van €981.000. Deze overschrijding wordt veroorzaakt door de gedane terugbetaling van ontvangen gelden in 2020, op last van een gerechtelijke uitspraak. Gezien wij in eerdere uitspraak in het gelijk waren gesteld, waren deze kosten niet meer begroot. Hierdoor konden wij deze overschrijding niet eerder melden, waardoor de overschrijding onrechtmatig is, maar niet meetelt in het oordeel van de accountant. De financiële efecten die hieruit voortvloeien zullen wij in de slotwijziging 2020 meenemen.

Belangrijke verschillen tussen de programmabegroting (na wijziging) en de realisatie worden systematisch toegelicht voor ieder afzonderlijk deel van de programmarekening.

Hieronder een samenvatting van deze verschillen. In de kolom 'Verschil 2019 na mutaties reserves' staat het resultaat per product ten opzichte van de begroting. Daarachter in de volgende kolommen staat welk aandeel hiervan incidenteel en welk aandeel structureel is.

In deze paragraaf lichten wij per beleidsveld toe hoe dit resultaat is samengesteld. De afwijkingen vanaf € 100.000 tussen de begroting en de realisatie worden voor zowel baten als lasten toegelicht. De afwijking kan daarnaast zowel incidenteel als structureel van aard zijn. Dit wordt bij de toelichting aangegeven.

In dit overzicht worden de incidentele baten en lasten weergegeven voor het boekjaar 2019. Het opnemen van het overzicht van incidentele baten en lasten is gebaseerd op artikel 19 van het BBV. Het opnemen van dit overzicht is relevant voor de vraag: in welke mate wordt het rekeningsaldo in de jaarrekening beïnvloed door incidentele baten en lasten?

Het overzicht van de incidentele baten en lasten van de gemeente Lansingerland ziet er als volgt uit:

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de structurele en incidentele stortingen en onttrekkingen in de reserve. Per saldo is er € 465.000 toegevoegd aan de reserves. Begroot was een onttrekking van circa € 1,5 miljoen.