Bijlagen

Het onderstaande totaalsaldo van gemeentelijke garantstellingen betreft de volledige garantstelling en komt niet geheel voor rekening van de gemeente. Voor het Garantiefonds WSW en SWS en de particuliere hypotheken is het gemeentelijk aandeel beperkt tot 50%.

Onder het Garantiefonds WSW vallen leningen voor meerdere corporaties, waarvan veruit de meeste betrekking hebben op Woningbouwvereniging 3B (€ 166,9 miljoen). Ook hiervoor geldt dat de gemeente voor 50% van dit bedrag garant staat.

In aanloop naar de jaarrekening 2017 is onze gehele garantstellingsportefeuille met betrekking tot de hypotheken particulieren onderzocht. In de jaarrekening zijn deze cijfers conform de uitkomsten verwerkt. Dit heeft geresulteerd in een aanzienlijke vermindering van het bedrag waarvoor wij garant staan.

In 2017 is een nieuwe garantstelling verstrekt van € 5,0 miljoen in het kader van de doordecentralisatie van De Blesewic van het Melanchthon in Bleiswijk. Uw raad is hierover geïnformeerd met raadsbrief U17.08175

De gemeente is betrokken bij diverse juridische geschillen. Zo is sprake van enkele geschillen met leveranciers over de kwaliteit van geleverde werken en diensten.

De uitkomsten van deze geschillen zijn nog niet bekend. Afhankelijk van de uitkomsten kunnen deze leiden tot een instroom of uitstroom van middelen naar of van de gemeente. Op basis van de huidige feiten en omstandigheden is niet bekend of en zo ja met welke omvang dit plaatsvindt. Om deze reden is geen voorziening en/of vordering in de jaarrekening opgenomen gerelateerd aan juridische geschillen.

De gemeente is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende financiële verplichtingen. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste van deze verplichtingen:

* Per 30 april is het huurcontract beëindigd. Er wordt nu alleen nog maar een gebruikersvergoeding betaald. 

De gemeente heeft met twee stichtingen voor voortgezet onderwijs doordecentralisatie overeenkomsten gesloten. Uit hoofde van deze overeenkomsten is de gemeente verplicht jaarlijks een vergoeding aan de stichtingen te betalen voor de huisvesting.

Een deel van deze overeenkomsten gaat uit van een vast bedrag (€ 1.000) per leerling t/m 2019. Voor 2020 en verder vindt op grond van de overeenkomst bijstelling van de vergoeding plaats. Een ander deel van de overeenkomsten zorgt voor doorbetaling van het bedrag dat de gemeente per leerling krijgt voor huisvesting van het voortgezet onderwijs via de algemene uitkering.

Het jaarlijkse bedrag is dus afhankelijk van het aantal leerlingen VO. Op basis van de huidige prognoses van het aantal leerlingen VO gaat het t/m 2019 om circa € 3,1 miljoen per jaar. Dit bedrag is opgenomen in de meerjarenbegroting van de gemeente.

In de overeenkomsten zijn ook bepalingen opgenomen rondom de overgedragen scholen en onderliggende grond. Bij beëindiging van de onderwijsbestemming heeft de gemeente het eerste recht op terugkoop van de gebouwen en grond. Indien de gemeente besluit om niet van dit recht gebruik te maken heeft het schoolbestuur twee jaar de tijd om een andere koper te vinden. Lukt dit niet, dan is de gemeente op grond van de overeenkomst verplicht tot terugkoop van de gebouwen en grond. Terugkoop vindt plaats tegen de op het moment van terugkoop geldende WOZ-waarde van de betreffende objecten verminderd met de historische kostprijs van de door de gemeente gemaakte grondkosten.

Single information, single audit (SiSa) betekent eenmalige informatieverstrekking, eenmalige accountantscontrole, die voor alle belanghebbenden bruikbaar is. SiSa is de manier waarop medeoverheden (provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen) aan het Rijk of in enkele gevallen aan de provincie of aan gemeenten verantwoorden of en hoe ze de specifieke uitkeringen of het provinciaal middel hebben besteed.

Vóór 2006 moesten medeoverheden over iedere specifieke uitkering een aparte verantwoording en controleverklaring van de accountant inleveren. Nu worden specifieke uitkeringen verantwoord in de SiSa-verantwoording die onderdeel uitmaakt van de jaarrekening van de gemeente.

Een doelstelling van Single information en Single audit (SiSa) voor specifieke uitkeringen en vanaf 2015 in toenemende mate dus ook voor provinciale bijdragen, is het verminderen van de verantwoordings- en controlelasten voor gemeenten, provincies en hun samenwerkingsverbanden die zijn ingesteld op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). Enerzijds door als Rijk en/of provincie per specifieke uitkering of financiële bijdrage minder verantwoordingsinformatie te eisen (door te sturen op hoofdlijnen) en anderzijds door minder diepgaande accountantscontrole op regelingniveau. SiSa gaat uit van de reguliere jaarrekening (inclusief controle) van gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen. Door de koppeling aan de jaarrekening(controle) zijn de afzonderlijke verantwoordingen per specifieke uitkering of relevante provinciale bijdrage en de controle daarop (met bijbehorende controleprotocollen) niet nodig.

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de structurele en incidentele stortingen en onttrekkingen in de reserve. Per saldo is er € 465.000 toegevoegd aan de reserves. Begroot was een onttrekking van circa € 1,5 miljoen.

Vanaf deze Jaarrekening 2017 zijn wij verplicht om een overzicht van de gerealiseerde baten en lasten per taakveld op te nemen. Deze bijlage valt ook onder de accountantscontrole. Het BBV bevat geen artikelen waarin vorm en inhoud van dit in de jaarrekening op te nemen overzicht is uitgewerkt. Wel is in artikel 66 BBV aangegeven aan welke eisen de uitvoeringsinformatie ten aanzien van de taakvelden moet voldoen en wordt verwezen naar een ministeriële regeling. Deze ministeriële regeling is de Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking Iv-3. In deze regeling is een overzicht van de voor de uitvoeringsinformatie te gebruiken taakvelden opgenomen. Hoewel de regels voor de uitvoeringsinformatie formeel niet van toepassing zijn op de jaarrekening, ligt het voor de hand om het overzicht taakvelden in de jaarrekening (zoals bedoeld in artikel 24 lid 3d BBV) op dezelfde wijze in te richten en toe te lichten als voorgeschreven in artikel 66 voor de uitvoeringsinformatie.

Toelichting verdelingsprincipe

In onze gemeente is de programma indeling leidend voor de opbouw van de begroting. De taakvelden zijn daardoor verdeeld over de programma’s conform de inhoud van het desbetreffende programma.

In de Programmabegroting 2017 zijn, naast een groot aantal structurele jaarlijks terugkerende budgetten, ook budgetten opgenomen voor specifiek benoemde incidentele projecten naar aanleiding van opgelegd rijksbeleid en gemeentelijke politieke besluitvorming. Niet in alle gevallen worden deze incidentele budgetten geheel aangewend in het betreffende jaar. Bijvoorbeeld omdat de geplande activiteiten nog niet, of slechts gedeeltelijk, zijn gerealiseerd.

De geschetste situatie doet zich ieder begrotingsjaar in bepaalde mate voor. Het wordt van belang geacht om het niet bestede deel van de incidentele budgetten naar het volgende begrotingsjaar over te hevelen, zodat budget beschikbaar blijft om de noodzakelijk en urgent geachte activiteiten te kunnen uitvoeren.

Ook in 2018 wordt een forse piek in het verkeer van reisdocumenten verwacht. De wachttijden waren in 2017 onacceptabel lang en met de wethouder zijn afspraken gemaakt over de prestatie indicatoren in 2018. In 2017 hebben we de druk opgevangen door het team meer overuren te laten draaien. De rek is er nu uit. Met een ziekteverzuimpercentage van 18% (2,7 FTE) bij twee subteams, kan het niet anders dan dat de werkdruk voor het bestaande team niet werkbaar groot wordt. Naast de hoge werkdruk en het ongekend hoge verzuimpercentage zijn er voor 2018 fors meer aanvragen geprognosticeerd en groeit onze gemeente met 2,3% aan inwoners. De groei aan aanvragen, de extra inwoners en de huidige situatie in het team kan niet worden opgevangen zonder in te huren. Op basis van de prognose voor de Burgerlijke Stand, het Servicepunt en het Callcenter is er begin 2017 ingezet op inhuur voor het gehele jaar, rekening houdend met het verkeer. Er staat nu € 180.000 uit aan verplichtingen. Daarmee wordt het beschikbare budget van 124.000 al overschreden. We hebben 8,33 FTE beschikbaar en een ziekteverzuim van 2,7 FTE. De prognose stelt dat we 10,4 FTE nodig hebben. Concreet betekent dit dat we 4,77 FTE nodig hebben.

Met de Voorjaarsnota 2017 is een budget van € 35.000 incidenteel aangevraagd voor de aanpassingen aan de wanden van de Sporthallen Ackers en Oostmeer. De onderzoeken in verband met de akoestiek voor de wandbekleding voor de sporthallen de Ackers en Oostmeer hebben langer geduurd dan gewild. Offertes konden daarom pas later aangevraagd worden. De uitvoering van de werkzaamheden verschuift daardoor naar 2018.

Voor het Mobiliteitsplan Berkel is voor 2017 een incidenteel budget opgenomen in de Kadernota 2016 van € 220.000. De uitwerking van de onderdelen van het Mobiliteitsplan is gestart in 2017 en loopt door in 2018. In 2017 is € 145.615 aan kosten gemaakt, verblijft als restantbudget € 74.385. Dit restantbudget graag overhevelen naar 2018. Met de uitvoering wordt invulling gegeven aan het vastgestelde Mobiliteitsplan Berkel. Dit heeft bestuurlijke importantie. In 2018 kunnen de resterende verkeersonderzoeken/-uitwerkingsopgaven uitgevoerd worden. Niet alle onderdelen van het Mobiliteitsplan Berkel zijn gelijktijdig gestart. Voor het Berkelsdijkje is rond de zomer 2017 door de gemeenteraad gevraagd om extra onderbouwing van de variantkeuze van het college. Ook is de scope hierin verbreed met een extra variant. Dit levert een verlate start op van de VO-fase. Onderdeel bewegwijzering is deels gestart in 2017 maar de kosten drukken volledig op 2018. Het budget wordt eenmalig overgeheveld, van 2017 naar 2018.

In de Kadernota 2017 (T16.05913) is een incidenteel budget van € 150.000 aangevraagd voor de omgevingsvisie. Hiervan is in 2017 verbruikt: € 4.100 (Kosten plan van aanpak), resteren nog € 145.900. In 2017 is gestart met het vaststellen van een Startnotitie. Het vervolgproces zoals het vaststellen van het plan van aanpak en vervolgens de (ontwerp)visie vindt in 2018 plaats. We doorlopen voor de omgevingsvisie een zorgvuldig pilotproces, waarin alle stakeholders goed worden meegenomen. Dit kost meer tijd.

In de kadernota 2017 (T16.05913) is er een incidenteel budget van € 50.000 aangevraagd voor de Vernieuwing Omgevingsrecht. De inwerkingtreding van de wet is uitgesteld naar 2021. Hierdoor is ook de procedure voor het opstellen van het Omgevingsplan Lint-Zuid vertraagd. Planning is nu dat het Omgevingsplan eind 2018 zal worden vastgesteld. Hiervan is in 2017 verbruikt: € 34.536, resteren nog € 15.464. Dit restantbudget graag overhevelen, de kosten worden in 2018 nog gemaakt.

Het Programma Organisatieontwikkeling is door de komst van de interim gemeentesecretaris op haar oorspronkelijke planning uitgelopen. Hierdoor zijn minder kosten in 2017 gemaakt dan tevoren begroot. In de begroting 2018 is voor het eerste half jaar budget toegekend (€ 113.000). Voor het tweede halfjaar is aanvullend budget nodig, omdat de verwachting is dat het programma ook in 2018 nog veel interne menskracht gaat vragen en de vervanging van deze medewerkers moet worden ingehuurd. Het budgetoverschot uit 2017 te weten € 175.000 euro kan worden overgeheveld naar 2018 en toegevoegd worden aan het bestaand budget ten behoeve van Organisatieontwikkeling.

Er is een budget van € 57.500 toegekend voor het herstel van de dakkoepels van het gemeentehuis met het raadsvoorstel BR1600166 van 30-3-2017. In 2017 is nadat alle kostenramingen van alle deelprojecten van het gemeentehuis bekend waren, nog gesproken over het wel of niet uitvoeren van een deel van de werkzaamheden. In die tijd heeft de uitvoering stil gelegen. De kosten zijn daarom nog niet volledig gemaakt in 2017. Het restantbudget van € 51.040 is nog nodig om de resterende werkzaamheden in 2018 af te ronden.

Voor 2017 is € 80.880 begroot voor overige duurzame zaken en is € 1.384 aan kosten gemaakt. Verder zijn er geen kosten gemaakt, doordat de belangstelling van de huurders later op gang is gekomen. Hierdoor zijn er nog geen vaste afspraken met huurders gemaakt en nog geen contracten gesloten. Het restant-budget van € 79.495,00 is nodig voor de nog te maken kosten in verband met de verhuur van het gemeentehuis. Er zijn in 2018 wel contracten gesloten, dus de kosten hiervoor zullen in 2018 worden gemaakt. Dit betreft het plaatsen van glazen systeemwanden, aluminium puien en beveiligingswerkzaamheden.

In het budget onderzoek en advies stond in 2017 € 40.000 begroot. Een gedeelte van deze post (€ 23.878) gebruiken we niet in 2017, maar is nodig in 2018. Dit wordt veroorzaakt door verandering van de vorm van aanbesteden. Oorspronkelijk zou de website openbaar aanbesteed moeten worden, uitgaand van het voortzetten van een zogenaamd closed source cms. Door te kiezen voor open source software en het open webconcept is het mogelijk om onderhands aan te besteden. Gezien de kortere doorlooptijd van een onderhandse aanbesteding, wordt hier nu later in het proces mee begonnen. Op basis van dit voortschrijdende inzicht en een andere werkwijze, is een gedeelte van het advies- en begeleidingswerk verschoven naar 2018.

Wegens onvoorziene vertraging bij de aanbesteding van P&C Software start de implementatie in 2018. De geraamde kosten ad € 60.000 voor de technische implementatie en ondersteuning bij het proces zijn daarom verschoven naar 2018. Ook het maken van de interactieve begroting 2018-2021 is uitgesteld naar begin 2018. Het budget hebben wij derhalve in 2018 nodig.

In de Voorjaarsnota is € 100.000 incidenteel beschikbaar gekomen voor de uitvoering van de Onderwijsvisie. Aangezien de raad de onderwijsvisie pas in de raadsvergadering van 26 oktober 2017 definitief vaststelt, resteert er in 2017 geen tijd meer om de € 100.000 nog in dit jaar te besteden.

De uitvoering van het groot onderhoud aan de Zuidersingel West wordt doorgeschoven van 2017 naar 2018. Het betreft het aanbrengen van nieuw asfalt op het huidige wegdek. Omdat het niet om een vervangingsmaatregel, maar om een levensduur-verlengende maatregel gaat wordt dit gefinancierd vanuit de exploitatie. Derhalve is het noodzakelijk om een deel van het exploitatiebudget ( € 500.000) over te hevelen van 2017 naar 2018. In de najaarsnota 2017 is het budget afgeraamd en in de begroting 2018 is het opgenomen.

De vertraging is te wijten aan enerzijds interne capaciteitsproblemen en anderzijds de hoge dynamiek in het gebied. Tijdens de oriëntatiefase in 2017 is gebleken dat er meerdere stakeholders zijn (o.a. Stedin en het Hoogheemraadschap) met plannen in het gebied. Door de afstemming qua planning en uitvoering met de stakeholders is er vertraging ontstaan en zullen de werkzaamheden nu in 2018 worden uitgevoerd. De afstemming leidt tot een beter integraal resultaat. De weg hoeft maar één keer open en het watersysteem ter plekke krijgt een kwaliteitsimpuls.

Informatiebeveiliging is als project begonnen in 2016. In 2017 is een plan van aanpak opgesteld dat rekening houdend met de capaciteitsvraag die dit project ook op de andere afdelingen legt een langere doorlooptijd kent dan vooraf bedacht. Hierdoor zal een deel van het beschikbare budget voor 2017, te weten € 40.000, niet in 2017 maar in 2018 nodig zijn.

De implementatiefase van het zaaksysteem is gestart eind 2016. In 2017 is ervaring opgedaan met een reële implementatiekalender. Ook hier is de afhankelijkheid van beschikbare capaciteit binnen de andere afdelingen groot en is de doorlooptijd van de implementatie verder in de tijd uitgespreid. Hierdoor is het nodig om € 110.000 van het hiervoor gereserveerde personeels(inhuur)budget over te hevelen naar 2018.