Bijlagen

Het onderstaande totaalsaldo van gemeentelijke garantstellingen betreft de volledige garantstelling en komt niet geheel voor rekening van de gemeente. Voor het Garantiefonds WSW en SWS en de particuliere hypotheken is het gemeentelijk aandeel beperkt tot 50%.

Onder het Garantiefonds WSW vallen leningen voor meerdere corporaties, waarvan veruit de meeste betrekking hebben op Woningbouwvereniging 3B (€ 166,9 miljoen). Ook hiervoor geldt dat de gemeente voor 50% van dit bedrag garant staat.

In aanloop naar de jaarrekening 2017 is onze gehele garantstellingsportefeuille met betrekking tot de hypotheken particulieren onderzocht. In de jaarrekening zijn deze cijfers conform de uitkomsten verwerkt. Dit heeft geresulteerd in een aanzienlijke vermindering van het bedrag waarvoor wij garant staan.

In 2017 is een nieuwe garantstelling verstrekt van € 5,0 miljoen in het kader van de doordecentralisatie van De Blesewic van het Melanchthon in Bleiswijk. Uw raad is hierover geïnformeerd met raadsbrief U17.08175

						bedragen x € 1.000
Waarborgsommen en	primaire	secundaire	tertiaire	oorpronkelijk	restant	restant
garantieleningen	zekerheid	zekerheid	zekerheid	bedrag	31-dec-16	31-dec-17
Garantiefonds WSW	woningbouwver.	WSW	gem.(50%)	192.014	187.586	181.382
Garantiefonds SWS	sportver.	SWS	gem.(50%)	335	267	244
Hypotheken particulieren	particulier	WEW	gem.(50%)	4.179	3.552	3.215
Hypotheken personeel	personeel	gem.(100%)	-	455	590	376
Onderwijsinstellingen	instelling	gem.(100%)	-	38.600	28.880	32.861
Overige instellingen	instelling	gem.(100%)	-	2.391	1.393	1.311
Totaal				237.974	222.268	219.389

De gemeente is betrokken bij diverse juridische geschillen. Zo is sprake van enkele geschillen met leveranciers over de kwaliteit van geleverde werken en diensten.

De uitkomsten van deze geschillen zijn nog niet bekend. Afhankelijk van de uitkomsten kunnen deze leiden tot een instroom of uitstroom van middelen naar of van de gemeente. Op basis van de huidige feiten en omstandigheden is niet bekend of en zo ja met welke omvang dit plaatsvindt. Om deze reden is geen voorziening en/of vordering in de jaarrekening opgenomen gerelateerd aan juridische geschillen.

De gemeente is voor een aantal toekomstige jaren verbonden aan verschillende, niet uit de balans blijkende financiële verplichtingen. Hieronder volgt een opsomming van de belangrijkste van deze verplichtingen:

* Per 30 april is het huurcontract beëindigd. Er wordt nu alleen nog maar een gebruikersvergoeding betaald. 

Langlopende financiële veplichtingen						Jaarlijkse
Omschrijving		Looptijd		Einddatum		lasten (in €)
Leaseovereenkomsten automatisering:
550 PC's en 500 beeldschermen		60 maanden		30-apr-2017	*	44.825
Div. printers/multifunctionals		61 maanden		30-nov-2022		104.400
Huurovereenkomsten accommodaties:
Dienstencentrum Smitshoek		20 jaar		15-dec-2019		66.094
Gezondheidscentrum De Tuinen		10 jaar		31-jan-2019		36.521
Centrum Jeugd en Gezin, Noorderparklaan 2		15 jaar en 4 maanden		31-okt-2025		33.636
Verplichtingen uit meerjarige contracten						19.027.000

De gemeente heeft met twee stichtingen voor voortgezet onderwijs doordecentralisatie overeenkomsten gesloten. Uit hoofde van deze overeenkomsten is de gemeente verplicht jaarlijks een vergoeding aan de stichtingen te betalen voor de huisvesting.

Een deel van deze overeenkomsten gaat uit van een vast bedrag (€ 1.000) per leerling t/m 2019. Voor 2020 en verder vindt op grond van de overeenkomst bijstelling van de vergoeding plaats. Een ander deel van de overeenkomsten zorgt voor doorbetaling van het bedrag dat de gemeente per leerling krijgt voor huisvesting van het voortgezet onderwijs via de algemene uitkering.

Het jaarlijkse bedrag is dus afhankelijk van het aantal leerlingen VO. Op basis van de huidige prognoses van het aantal leerlingen VO gaat het t/m 2019 om circa € 3,1 miljoen per jaar. Dit bedrag is opgenomen in de meerjarenbegroting van de gemeente.

In de overeenkomsten zijn ook bepalingen opgenomen rondom de overgedragen scholen en onderliggende grond. Bij beëindiging van de onderwijsbestemming heeft de gemeente het eerste recht op terugkoop van de gebouwen en grond. Indien de gemeente besluit om niet van dit recht gebruik te maken heeft het schoolbestuur twee jaar de tijd om een andere koper te vinden. Lukt dit niet, dan is de gemeente op grond van de overeenkomst verplicht tot terugkoop van de gebouwen en grond. Terugkoop vindt plaats tegen de op het moment van terugkoop geldende WOZ-waarde van de betreffende objecten verminderd met de historische kostprijs van de door de gemeente gemaakte grondkosten.

Single information, single audit (SiSa) betekent eenmalige informatieverstrekking, eenmalige accountantscontrole, die voor alle belanghebbenden bruikbaar is. SiSa is de manier waarop medeoverheden (provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen) aan het Rijk of in enkele gevallen aan de provincie of aan gemeenten verantwoorden of en hoe ze de specifieke uitkeringen of het provinciaal middel hebben besteed.

Vóór 2006 moesten medeoverheden over iedere specifieke uitkering een aparte verantwoording en controleverklaring van de accountant inleveren. Nu worden specifieke uitkeringen verantwoord in de SiSa-verantwoording die onderdeel uitmaakt van de jaarrekening van de gemeente.

Een doelstelling van Single information en Single audit (SiSa) voor specifieke uitkeringen en vanaf 2015 in toenemende mate dus ook voor provinciale bijdragen, is het verminderen van de verantwoordings- en controlelasten voor gemeenten, provincies en hun samenwerkingsverbanden die zijn ingesteld op grond van de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr). Enerzijds door als Rijk en/of provincie per specifieke uitkering of financiële bijdrage minder verantwoordingsinformatie te eisen (door te sturen op hoofdlijnen) en anderzijds door minder diepgaande accountantscontrole op regelingniveau. SiSa gaat uit van de reguliere jaarrekening (inclusief controle) van gemeenten, provincies en gemeenschappelijke regelingen. Door de koppeling aan de jaarrekening(controle) zijn de afzonderlijke verantwoordingen per specifieke uitkering of relevante provinciale bijdrage en de controle daarop (met bijbehorende controleprotocollen) niet nodig.

SiSa bijlage verantwoordingsinformatie 2017 op grond van artikel 3 van de Regeling informatieverstrekking sisa - d.d. 10 januari 2018
OCW	D9	Onderwijsachterstandenbeleid 2011-2018 (OAB) Besluit specifieke uitkeringen gemeentelijke onderwijsachterstandenbeleid 2011-2017 Gemeenten	Besteding (jaar T) aan voorzieningen voor voorschoolse educatie die voldoen aan de wettelijke kwaliteitseisen (conform artikel 166, eerste lid WPO)	Besteding (jaar T) aan overige activiteiten (naast VVE) voor leerlingen met een grote achterstand in de Nederlandse taal (conform artikel 165 WPO)	Besteding (jaar T) aan afspraken over voor- en vroegschoolse educatie met bevoegde gezagsorganen van scholen, houders van kindcentra en peuterspeelzalen (conform artikel 167 WPO)	Opgebouwde reserve ultimo (jaar T-1) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie
			Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R
			Indicatornummer: D9 / 01	Indicatornummer: D9 / 02	Indicatornummer: D9 / 03	Indicatornummer: D9 / 04
			€ 192.769	€ 0	€ 0	€ 193.582
			Hieronder per regel één gemeente(code) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen	Aan andere gemeenten (in jaar T) overgeboekte middelen (lasten) uit de specifieke uitkering onderwijsachterstandenbeleid	Hieronder per regel één gemeente(code) selecteren en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie voor die gemeente invullen	Van andere gemeenten in (jaar T) overgeboekte middelen (baten) uit de specifieke uitkering onderwijsachterstandenbeleid
				Bedrag		Bedrag
			Aard controle n.v.t	Aard controle R	Aard controle n.v.t	Aard controle R
			Indicatornummer: D9 / 05	Indicatornummer: D9 / 06	Indicatornummer: D9 / 07	Indicatornummer: D9 / 08
		1		€ 0		€ 0
IenW	E3	Subsidieregeling sanering verkeerslawaai Subsidieregeling sanering verkeerslawaai Provincies, gemeenten en gemeenschappelijke regelingen (Wgr)	Hieronder per regel één beschikkingsnummer en in de kolommen ernaast de verantwoordingsinformatie	Besteding (jaar T) ten laste van rijksmiddelen	Overige bestedingen (jaar T)	Besteding (jaar T) door meerwerk dat o.b.v. art. 126 Wet geluidshinder ten laste van het Rijk komt	Correctie over besteding t/m jaar T	Kosten ProRail (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling ten laste van rijksmiddelen
			Aard controle n.v.t.	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R
			Indicatornummer: E3 / 01	Indicatornummer: E3 / 02	Indicatornummer: E3 / 03	Indicatornummer: E3 / 04	Indicatornummer: E3 / 05	Indicatornummer: E3 / 06
		1	IenM/bsk-2015/204042	€ 0	€ 0	€ 0	€ 0	€ 0
		2	IenM/bsk-2015/204056	€ 0	€ 0	€ 0	€ 0	€ 0
			Kopie beschikkingsnummer	Cumulatieve bestedingen ten laste van rijksmiddelen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie	Cumulatieve overige bestedingen tot en met (jaar T) Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie	Cumulatieve Kosten ProRail tot en met (jaar T) als bedoeld in artikel 25 lid 4 van deze regeling ten laste van rijksmiddelen Deze indicator is bedoeld voor de tussentijdse afstemming van de juistheid en volledigheid van de verantwoordingsinformatie	Correctie over besteding kosten ProRail t/m jaar T	Eindverantwoording Ja/Nee
			Aard controle n.v.t.	Aard controle n.v.t.	Aard controle n.v.t.	Aard controle n.v.t.	Aard controle R	Aard controle n.v.t.
			Indicatornummer: E3 / 07	Indicatornummer: E3 / 08	Indicatornummer: E3 / 09	Indicatornummer: E3 / 10	Indicatornummer: E3 / 11	Indicatornummer: E3 / 12
		1	IenM/bsk-2015/204042	€ 0	€ 0	€ 0	€ 0	Nee
		2	IenM/bsk-2015/204056	€ 0	€ 0	€ 0	€ 0	Nee
SZW	G2	Gebundelde uitkering op grond van artikel 69 Participatiewet_gemeentedeel 2017 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.	Besteding (jaar T) algemene bijstand Gemeente I.1 Participatiewet (PW)	Baten (jaar T) algemene bijstand (exclusief Rijk) Gemeente I.1 Participatiewet (PW)	Besteding (jaar T) IOAW Gemeente I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)	Baten (jaar T) IOAW (exclusief Rijk) Gemeente I.2 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte werkloze werknemers (IOAW)	Besteding (jaar T) IOAZ Gemeente I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)	Baten (jaar T) IOAZ (exclusief Rijk) Gemeente I.3 Wet inkomensvoorziening oudere en gedeeltelijk arbeidsongeschikte gewezen zelfstandigen (IOAZ)
			Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R
			Indicatornummer: G2 / 01	Indicatornummer: G2 / 02	Indicatornummer: G2 / 03	Indicatornummer: G2 / 04	Indicatornummer: G2 / 05	Indicatornummer: G2 / 06
			€ 8.181.726	€ 137.232	€ 528.378	€ 6.425	€ 36.801	€ 0
			Besteding (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen Gemeente I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)	Baten (jaar T) Bbz 2004 levensonderhoud beginnende zelfstandigen Gemeente I.4 Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (levensonderhoud beginnende zelfstandigen) (Bbz 2004)	Baten (jaar T) WWIK (exclusief Rijk) Gemeente I.6 Wet werk en inkomen kunstenaars (WWIK)	Besteding (jaar T) Loonkostensubsidie o.g.v. art. 10d Participatiewet Gemeente I.7 Participatiewet (PW)	Baten (jaar T) Loonkostensubsidie o.g.v. art. 10d Participatiewet (excl. Rijk) Gemeente I.7 Participatiewet (PW)	Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
			Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle n.v.t.
			Indicatornummer: G2 / 07	Indicatornummer: G2 / 08	Indicatornummer: G2 / 09	Indicatornummer: G2 / 10	Indicatornummer: G2 / 11	Indicatornummer: G2 / 12
			€ 67.334	€ 5.463	€ 0	€ 75.069	€ 0	Ja
SZW	G3	Besluit bijstandverlening zelfstandigen 2004 (exclusief levensonderhoud beginnende zelfstandigen)_gemeentedeel 2017 Besluit bijstandverlening zelfstandigen (Bbz) 2004 Alle gemeenten verantwoorden hier het gemeentedeel over (jaar T), ongeacht of de gemeente in (jaar T) geen, enkele of alle taken heeft uitbesteed aan een Openbaar lichaam opgericht op grond van de Wgr.	Besteding (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob)	Besteding (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob)	Baten (jaar T) levensonderhoud gevestigde zelfstandigen (exclusief Bob) (exclusief Rijk)	Baten (jaar T) kapitaalverstrekking (exclusief Bob) (exclusief Rijk)	Besteding (jaar T) aan onderzoek als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004 (exclusief Bob)	Besteding (jaar T) Bob
			Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R	Aard controle R
			Indicatornummer: G3 / 01	Indicatornummer: G3 / 02	Indicatornummer: G3 / 03	Indicatornummer: G3 / 04	Indicatornummer: G3 / 05	Indicatornummer: G3 / 06
			€ 62.062	€ 5.000	€ 99.991	€ 39.570	€ 22.620	€ 0
			Baten (jaar T) Bob (exclusief Rijk)	Besteding (jaar T) aan uitvoeringskosten Bob als bedoeld in artikel 56 Bbz 2004	Volledig zelfstandige uitvoering Ja/Nee
			Aard controle R	Aard controle R	Aard controle n.v.t.
			Indicatornummer: G3 / 07	Indicatornummer: G3 / 08	Indicatornummer: G3 / 09
			€ 0	€ 0	Ja

				bedragen x € 1.000
	Begroting		Begroting	Rekening
Incidentele lasten	Primitief 2017		(na wijz) 2017	2017
Programma 1 - Bestuur en dienstverlening
Extra aanvragen reisdocumenten, rijbewijzen en inhuur, verzoek tot overheveling	-	115.000	115	64
10 jaar Lansingerland	-	25.000	25	21
10 jaar Lansingerland	-	155.000	155	150
10 jaar Lansingerland			180	171
Verkiezingen	64		64	68
Vertrekregeling voormalig personeel	-		-	75
Programma 2 - Sport, cultuur en onderwijs		-
Aanpassing aan wanden Sporthal Ackers en Oostmeer, verzoek tot overheveling			35	3
Dotatie reserve 1e inrichting OLP en meubilair	59		59	59
Budgetoverheveling uit 2016:	-	-
Opleverpunten overdracht/ingebruikgeving schoolgebouwen.	-	260.000	260	124
		-
Programma 3 - Maatschappelijke ondersteuning		-
Afdelingsplan EMO: Jaarwerk GWS	-	20.000	20	1
		-
Budgetoverheveling uit 2016:		-
Kwaliteitsverbetering toegang sociaal domein	-	25.000	25	15
Onderzoek en implementatie jeugdhulp - onderwijs	-	30.000	30	228
Wmo onderzoek	-	30.000	30	88
Onderzoekskosten “Jeugdparticipatie”	-	50.000	50	37
Cliëntondersteuning bij het team Participatie	-	21.500	22	27
		-
Programma 4 - Lansingerland schoon, heel en veilig		-
Project Zwerfafval VJN 217	-	150.000	150	52
Incidentele uitgaven Baggeren	866		181	76
		-
Programma 5 - Lansingerland ontwikkelt		-
Extra afschrijving verkoop 't Web	-	658.899	659	624
Invest.bijdr.aan bibliotheek ivm aanpassing 't Web	-	78.000	78	78
Inhuur derden i.v.m. toename bouwleges (70K), Plantoetsing en bouwinspectie (100K)	-	170.000	170	77
		-
Kadernota 2017 omgevingsvisie, verzoek tot overheveling	-	219.254	150	126
Kosten voor Mobiliteitsplan, verzoek tot overheveling	220	220.000	220	146
Vernieuwing omgevingsrecht, verzoek tot overheveling	-	48.220	48	35
Ophoging advieskosten Wilderzijde			35	45
		-
Budgetoverheveling uit 2016:		-
Plantoetsing en bouwinspectie	-	170.000	170	77
Inhuur en advies duurzaamheidstrajecten	-	70.000	70	70
		-
Programma 6 - Grondzaken		-
Inhuur afdelingsplannen 2017	-	80.640	81	48
Notaris Kruytstraat aanleggen openbaar gebied	80		80	0
Toevoeging verliesvoorziening Grondexploitaties	1.022		790	162
		-
Budgetoverheveling uit 2016:		-
Groot onderhoud Bosland	-	77.475	77	43
		-
Overzicht algemene dekkingsmiddelen		-
Programma organisatieontwikkeling, verzoek tot overheveling			313	139
Exploitatiebijdrage aan Optisport vanwege prestaties	142		142	128
Kostenplaatsen
Herstel dakkoepels gemeentehuis, verzoek tot overheveling	-	57.500	58	6
Verbouwingen/kosten inzake verhuur gemeentehuis, verzoek tot overheveling	-	80.880	81	1
Website, verzoek tot overheveling	-	40.000	40	17
Implementatie P&C software, verzoek tot overheveling			60	0
Vertrekregelingen voormalig personeel		-	-	525
Budgetoverheveling uit 2016:		-
Informatiebeveiliging en privacy	-	-77.081	105	65
Organisatieonderzoek	-	49.823	10	10
Zaaksysteem	-	1.804.574	60	0
Project tijd en plaats onafhankelijk werken	-	1.804.574	50	0
Inhuur ondersteuning communicatie duurzaamheid	-	99.636	20	20
Cursussen, seminars en opleidingen	-	43.650	11	11
Implementatie Vennootschapsbelasting	-	105.600	55	8
Totaal incidentele lasten	2.453		5.033	4.244
				bedragen x € 1.000
Incidentele baten	Begroting		Begroting	Rekening
	Primitief 2017		(na wijz) 2017	2017
Programma 2 - Sport, cultuur en onderwijs
Onttrekking reserve 1e inrichting OLP en meubilair	93		93	76
Programma 3 - Maatschappelijke ondersteuning
Onttrekking reserve Participatie	91		91	0
Programma 4 - Lansingerland schoon, heel en veilig
Project Zwerfafval VJN 217	-		80	66
Extra onttrekking reserve Baggeren	866		181	76
Programma 5 - Lansingerland ontwikkelt
Vrijval voorziening	-		40	0
Incidentele baat i.v.m. verkoop pand DCMR/vrijval reserve	-		168	168
Afsluiten projecten anterieure overeenkomsten	-		-	71
Baten overeenkomst A13-A16 Rijkswaterstaat				4.060
Incidentele baten Wabo-leges				1.800
Programma 6 - Grondzaken
Verkoop bibliotheek aan de Notaris Kruytstraat	225		225	0
Onttrekking reserve Parkzoom	-		-	258
Winstneming Grondexploitaities	-		-	1.090
Overzicht algemene dekkingsmiddelen
Dividend Eneco	400		400	400
Totaal incidentele baten	1.675		1.278	8.065
Saldo incidentele baten en lasten	-778	0	-3.754	3.821

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de structurele en incidentele stortingen en onttrekkingen in de reserve. Per saldo is er € 465.000 toegevoegd aan de reserves. Begroot was een onttrekking van circa € 1,5 miljoen.

						bedrag x € 1.000
Toevoegingen/onttrekkingen reserves	Begroot	Incidenteel	Structureel	Realisatie	Incidenteel	Structureel
Toevoegingen aan de reserves	3.411	2.440	971	8.552	7.580	972
Onttrekkingen aan de reserves	-4.921	-3.576	-1.345	-7.347	-6.922	-425
Totaal	-1.510	-1.136	-373	1.204	658	546

	Rekening 2016		Begroting 2017		Rekening 2017		Verschil
	Baten	Lasten	Baten	Lasten	Baten	Lasten	Baten	Lasten
Hoofdtaakveld: 0
0.1 Bestuur	276.747-	3.734.717	208-	2.419.345	1.717-	2.602.679	1.509	183.334-
0.10 Mutaties reserves	23.238.280-	37.437.912	4.920.994-	3.411.327	7.347.212-	8.551.605	2.426.218	5.140.278-
0.11 Resultaat van de rekening van baten en lasten	-	1.823.537	-	3.481.385	-	-	-	3.481.385
0.2 Burgerzaken	1.149.170-	4.407.814	1.102.621-	2.187.370	1.337.334-	2.142.837	234.713	44.533
0.3 Beheer overige gebouwen en gronden	667.888-	102.002	678.060-	195.715	462.361-	89.946	215.699-	105.769
0.4 Overhead	39.382.007-	41.020.713	237.733-	14.318.624	179.987-	13.926.675	57.746-	391.949
0.5 Treasury	29.687.924-	23.698.043	8.116.208-	4.127.792	8.158.657-	4.027.150	42.449	100.642
0.61 OZB woningen	-	469.878	9.096.255-	389.500	8.960.563-	438.926	135.692-	49.426-
0.62 OZB niet-woningen	-		6.001.264-		5.840.710-		160.554-
0.64 Belastingen overig	542.039-	-	540.000-	-	543.580-	-	3.580	-
0.7 Algemene uitkering en overige uitkeringen gemeentefonds	57.273.505-		57.740.586-		57.746.619-		6.033
0.8 Overige baten en lasten	152.505-	707.946	-	701.981	101.036-	204.514	101.036	497.467
Totaal Hoofdtaakveld: 0	152.370.064-	113.402.563	88.433.929-	31.233.039	90.679.777-	31.984.333	2.245.848	751.294-
Hoofdtaakveld: 1
1.2 Openbare orde en veiligheid	58.867-	1.690.244	70.596-	1.069.057	63.446-	1.028.571	7.150-	40.486
1.1 Crisisbeheersing en brandweer	36.521-	2.738.258	35.383-	2.976.521	38.322-	2.932.902	2.939	43.619
Totaal Hoofdtaakveld: 1	95.389-	4.428.502	105.979-	4.045.578	101.768-	3.961.473	4.211-	84.105
Hoofdtaakveld: 2
2.1 Verkeer en vervoer	662.941-	14.500.498	494.502-	7.387.444	538.537-	7.227.274	44.035	160.170
2.2 Parkeren	953-	61.577	-	57.628	1.421-	67.740	1.421	10.112-
Totaal Hoofdtaakveld: 2	663.894-	14.562.075	494.502-	7.445.072	539.958-	7.295.014	45.456	150.058
Hoofdtaakveld: 3
3.2 Fysieke bedrijfsinfrastructuur	7.095.987-	3.148.527	62.495-	-	4.442.938-	3.968.482	4.380.443	3.968.482-
3.3 Bedrijvenloket en bedrijfsregelingen	129.980-	165.441	70.700-	81.824	134.418-	144.987	63.718	63.163-
3.4 Economische promotie	-	636.843	83.482-	540.601	22.863-	533.980	60.619-	6.621
Totaal Hoofdtaakveld: 3	7.225.967-	3.950.811	216.677-	622.425	4.600.219-	4.647.449	4.383.542	4.025.024-
Hoofdtaakveld: 4
4.1 Openbaar basisonderwijs	45.375-	372.125	534-	358.058	38.099-	408.392	37.565	50.334-
4.2 Onderwijshuisvesting	235.628-	7.443.758	280.591-	6.558.203	206.587-	6.500.487	74.004-	57.716
4.3 Onderwijsbeleid en leerlingenzaken	276.231-	1.342.818	270.550-	1.442.003	350.456-	1.452.786	79.906	10.783-
Totaal Hoofdtaakveld: 4	557.233-	9.158.702	551.675-	8.358.264	595.142-	8.361.665	43.467	3.401-
Hoofdtaakveld: 5
5.1 Sportbeleid en activering	-	25.481	208-	73.805	1.159-	85.834	951	12.029-
5.2 Sportaccommodaties	1.492.179-	4.327.640	1.904.722-	5.116.127	1.984.898-	4.783.303	80.176	332.824
5.3 Cultuurpresentatie, cultuurproductie en cultuurparticipatie	-	128.356	413-	171.497	2.328-	169.467	1.915	2.030
5.7 Openbaar groen en (openlucht) recreatie	213.789-	5.405.139	20.898-	5.128.549	152.061-	4.739.294	131.163	389.255
5.6 Media		753.580		676.873		679.557		2.684-
5.5 Cultureel erfgoed		12.177		8.616		7.613		1.003
5.4 Musea	-	30.908	11.223-	33.573	-	37.156	11.223-	3.583-
Totaal Hoofdtaakveld: 5	1.705.968-	10.683.281	1.937.464-	11.209.040	2.140.446-	10.502.224	202.982	706.816
Hoofdtaakveld: 6
6.3 Inkomensregelingen	8.591.840-	12.033.579	9.662.745-	13.276.026	9.158.823-	12.753.512	503.922-	522.514
6.4 Begeleide participatie	192-	1.146.709	-	188.875	8.438	145.575	8.438-	43.300
6.5 Arbeidsparticipatie	43.705-	894.105	53.373-	1.304.746	52.289-	1.257.078	1.084-	47.668
6.6 Maatwerkvoorzieningen (WMO)		349.645		516.536		443.603		72.933
6.71 Maatwerkdienstverlening 18+	602.406-	4.310.328	642.813-	5.442.507	391.807-	5.079.175	251.006-	363.332
6.72 Maatwerkdienstverlening 18-	-	8.135.052	347	8.602.418	5.479-	8.768.462	5.826	166.044-
6.1 Samenkracht en burgerparticipatie	570.169-	7.344.649	168.090-	7.326.773	219.228-	6.898.248	51.138	428.525
6.2 Wijkteams		332.230		545.000		512.583		32.417
Totaal Hoofdtaakveld: 6	9.808.313-	34.546.297	10.526.674-	37.202.881	9.819.188-	35.858.236	707.486-	1.344.645
Hoofdtaakveld: 7
7.1 Volksgezondheid	25.706-	896.701	30.522-	870.910	34.254-	756.727	3.732	114.183
7.2 Riolering	5.705.815-	5.116.438	5.940.417-	4.591.718	6.007.549-	4.643.715	67.132	51.997-
7.3 Afval	6.658.334-	4.025.117	6.599.975-	4.889.012	6.478.871-	4.676.760	121.104-	212.252
7.4 Milieubeheer	28.520-	1.728.484	367.789-	1.998.829	210.029-	1.779.066	157.760-	219.763
7.5 Begraafplaatsen en crematoria	216.724-	307.809	297.501-	220.941	281.165-	214.767	16.336-	6.174
Totaal Hoofdtaakveld: 7	12.635.098-	12.074.550	13.236.204-	12.571.410	13.011.868-	12.071.035	224.336-	500.375
Hoofdtaakveld: 8
8.1 Ruimtelijke ordening	57.713-	1.612.357	16.678-	1.420.210	4.127.646-	1.171.234	4.110.968	248.976
8.2 Grondexploitatie (niet bedrijventerreinen)	75.974.376-	62.842.055	31.107.233-	32.808.329	25.676.030-	25.678.518	5.431.203-	7.129.811
8.3 Wonen en bouwen	1.621.417-	2.663.862	2.247.274-	1.958.041	3.835.214-	1.783.897	1.587.940	174.144
Totaal Hoofdtaakveld: 8	77.653.506-	67.118.274	33.371.185-	36.186.580	33.638.890-	28.633.650	267.705	7.552.930
Eindtotaal	262.715.431-	269.925.054	148.874.289-	148.874.289	155.127.256-	143.315.077	6.252.967	5.559.212

Vanaf deze Jaarrekening 2017 zijn wij verplicht om een overzicht van de gerealiseerde baten en lasten per taakveld op te nemen. Deze bijlage valt ook onder de accountantscontrole. Het BBV bevat geen artikelen waarin vorm en inhoud van dit in de jaarrekening op te nemen overzicht is uitgewerkt. Wel is in artikel 66 BBV aangegeven aan welke eisen de uitvoeringsinformatie ten aanzien van de taakvelden moet voldoen en wordt verwezen naar een ministeriële regeling. Deze ministeriële regeling is de Regeling vaststelling taakvelden en verstrekking Iv-3. In deze regeling is een overzicht van de voor de uitvoeringsinformatie te gebruiken taakvelden opgenomen. Hoewel de regels voor de uitvoeringsinformatie formeel niet van toepassing zijn op de jaarrekening, ligt het voor de hand om het overzicht taakvelden in de jaarrekening (zoals bedoeld in artikel 24 lid 3d BBV) op dezelfde wijze in te richten en toe te lichten als voorgeschreven in artikel 66 voor de uitvoeringsinformatie.

Toelichting verdelingsprincipe

In onze gemeente is de programma indeling leidend voor de opbouw van de begroting. De taakvelden zijn daardoor verdeeld over de programma’s conform de inhoud van het desbetreffende programma.

In de Programmabegroting 2017 zijn, naast een groot aantal structurele jaarlijks terugkerende budgetten, ook budgetten opgenomen voor specifiek benoemde incidentele projecten naar aanleiding van opgelegd rijksbeleid en gemeentelijke politieke besluitvorming. Niet in alle gevallen worden deze incidentele budgetten geheel aangewend in het betreffende jaar. Bijvoorbeeld omdat de geplande activiteiten nog niet, of slechts gedeeltelijk, zijn gerealiseerd.

De geschetste situatie doet zich ieder begrotingsjaar in bepaalde mate voor. Het wordt van belang geacht om het niet bestede deel van de incidentele budgetten naar het volgende begrotingsjaar over te hevelen, zodat budget beschikbaar blijft om de noodzakelijk en urgent geachte activiteiten te kunnen uitvoeren.

Budgetoverheveling 2017
Programma	Nr.	Omschrijving		Bedrag (€)
Programma 1 Bestuur en dienstverlening	1	Verwerken aanvragen reisdocumenten		51.000
Programma 2 Sport cultuur en onderwijs	2	Aanpassing aan wanden Sporthal Ackers en Oostmeer		32.217
Programma 5 Lansingerland ontwikkelt	3	Kosten voor Mobiliteitsplan		74.385
Programma 5 Lansingerland ontwikkelt	4	Omgevingsvisie		145.900
Programma 5 Lansingerland ontwikkelt	5	Vernieuwing omgevingsrecht		15.464
Programma 7 Algemene dekkingsmiddelen	6	Programma organisatieontwikkeling		175.000
Programma 8 Kostenplaatsen	7	Herstel dakkoepels gemeentehuis		51.040
Programma 8 Kostenplaatsen	8	Verbouwingen/kosten inzake verhuur gemeentehuis		79.496
Programma 8 Kostenplaatsen	9	Website		22.978
Programma 8 Kostenplaatsen	10	Implementatie P&C Software		60.000
				707.480
Reeds besloten bij najaarsnota 2017:
Programma 2 Sport cultuur en onderwijs	1	Onderwijsvisie		100.000
Programma 4 Lansingerland schoon heel en veilig	2	Groot onderhoud Zuidersingel West		500.000
Programma 8 Kostenplaatsen	3	Informatiebeveleiliging		40.000
Programma 8 Kostenplaatsen	4	Implementatie zaaksysteem en TOP-werken		110.000
Totaal voorstel budgetoverheveling 2017			-	1.457.480

Ook in 2018 wordt een forse piek in het verkeer van reisdocumenten verwacht. De wachttijden waren in 2017 onacceptabel lang en met de wethouder zijn afspraken gemaakt over de prestatie indicatoren in 2018. In 2017 hebben we de druk opgevangen door het team meer overuren te laten draaien. De rek is er nu uit. Met een ziekteverzuimpercentage van 18% (2,7 FTE) bij twee subteams, kan het niet anders dan dat de werkdruk voor het bestaande team niet werkbaar groot wordt. Naast de hoge werkdruk en het ongekend hoge verzuimpercentage zijn er voor 2018 fors meer aanvragen geprognosticeerd en groeit onze gemeente met 2,3% aan inwoners. De groei aan aanvragen, de extra inwoners en de huidige situatie in het team kan niet worden opgevangen zonder in te huren. Op basis van de prognose voor de Burgerlijke Stand, het Servicepunt en het Callcenter is er begin 2017 ingezet op inhuur voor het gehele jaar, rekening houdend met het verkeer. Er staat nu € 180.000 uit aan verplichtingen. Daarmee wordt het beschikbare budget van 124.000 al overschreden. We hebben 8,33 FTE beschikbaar en een ziekteverzuim van 2,7 FTE. De prognose stelt dat we 10,4 FTE nodig hebben. Concreet betekent dit dat we 4,77 FTE nodig hebben.

Met de Voorjaarsnota 2017 is een budget van € 35.000 incidenteel aangevraagd voor de aanpassingen aan de wanden van de Sporthallen Ackers en Oostmeer. De onderzoeken in verband met de akoestiek voor de wandbekleding voor de sporthallen de Ackers en Oostmeer hebben langer geduurd dan gewild. Offertes konden daarom pas later aangevraagd worden. De uitvoering van de werkzaamheden verschuift daardoor naar 2018.

Voor het Mobiliteitsplan Berkel is voor 2017 een incidenteel budget opgenomen in de Kadernota 2016 van € 220.000. De uitwerking van de onderdelen van het Mobiliteitsplan is gestart in 2017 en loopt door in 2018. In 2017 is € 145.615 aan kosten gemaakt, verblijft als restantbudget € 74.385. Dit restantbudget graag overhevelen naar 2018. Met de uitvoering wordt invulling gegeven aan het vastgestelde Mobiliteitsplan Berkel. Dit heeft bestuurlijke importantie. In 2018 kunnen de resterende verkeersonderzoeken/-uitwerkingsopgaven uitgevoerd worden. Niet alle onderdelen van het Mobiliteitsplan Berkel zijn gelijktijdig gestart. Voor het Berkelsdijkje is rond de zomer 2017 door de gemeenteraad gevraagd om extra onderbouwing van de variantkeuze van het college. Ook is de scope hierin verbreed met een extra variant. Dit levert een verlate start op van de VO-fase. Onderdeel bewegwijzering is deels gestart in 2017 maar de kosten drukken volledig op 2018. Het budget wordt eenmalig overgeheveld, van 2017 naar 2018.

In de Kadernota 2017 (T16.05913) is een incidenteel budget van € 150.000 aangevraagd voor de omgevingsvisie. Hiervan is in 2017 verbruikt: € 4.100 (Kosten plan van aanpak), resteren nog € 145.900. In 2017 is gestart met het vaststellen van een Startnotitie. Het vervolgproces zoals het vaststellen van het plan van aanpak en vervolgens de (ontwerp)visie vindt in 2018 plaats. We doorlopen voor de omgevingsvisie een zorgvuldig pilotproces, waarin alle stakeholders goed worden meegenomen. Dit kost meer tijd.

 

In de kadernota 2017 (T16.05913) is er een incidenteel budget van € 50.000 aangevraagd voor de Vernieuwing Omgevingsrecht. De inwerkingtreding van de wet is uitgesteld naar 2021. Hierdoor is ook de procedure voor het opstellen van het Omgevingsplan Lint-Zuid vertraagd. Planning is nu dat het Omgevingsplan eind 2018 zal worden vastgesteld. Hiervan is in 2017 verbruikt: € 34.536, resteren nog € 15.464. Dit restantbudget graag overhevelen, de kosten worden in 2018 nog gemaakt.

Het Programma Organisatieontwikkeling is door de komst van de interim gemeentesecretaris op haar oorspronkelijke planning uitgelopen. Hierdoor zijn minder kosten in 2017 gemaakt dan tevoren begroot. In de begroting 2018 is voor het eerste half jaar budget toegekend (€ 113.000). Voor het tweede halfjaar is aanvullend budget nodig, omdat de verwachting is dat het programma ook in 2018 nog veel interne menskracht gaat vragen en de vervanging van deze medewerkers moet worden ingehuurd. Het budgetoverschot uit 2017 te weten € 175.000 euro kan worden overgeheveld naar 2018 en toegevoegd worden aan het bestaand budget ten behoeve van Organisatieontwikkeling.

Er is een budget van € 57.500 toegekend voor het herstel van de dakkoepels van het gemeentehuis met het raadsvoorstel BR1600166 van 30-3-2017. In 2017 is nadat alle kostenramingen van alle deelprojecten van het gemeentehuis bekend waren, nog gesproken over het wel of niet uitvoeren van een deel van de werkzaamheden. In die tijd heeft de uitvoering stil gelegen. De kosten zijn daarom nog niet volledig gemaakt in 2017. Het restantbudget van € 51.040 is nog nodig om de resterende werkzaamheden in 2018 af te ronden.

Voor 2017 is € 80.880 begroot voor overige duurzame zaken en is € 1.384 aan kosten gemaakt. Verder zijn er geen kosten gemaakt, doordat de belangstelling van de huurders later op gang is gekomen. Hierdoor zijn er nog geen vaste afspraken met huurders gemaakt en nog geen contracten gesloten. Het restant-budget van € 79.495,00 is nodig voor de nog te maken kosten in verband met de verhuur van het gemeentehuis. Er zijn in 2018 wel contracten gesloten, dus de kosten hiervoor zullen in 2018 worden gemaakt. Dit betreft het plaatsen van glazen systeemwanden, aluminium puien en beveiligingswerkzaamheden.

In het budget onderzoek en advies stond in 2017 € 40.000 begroot. Een gedeelte van deze post (€ 23.878) gebruiken we niet in 2017, maar is nodig in 2018. Dit wordt veroorzaakt door verandering van de vorm van aanbesteden. Oorspronkelijk zou de website openbaar aanbesteed moeten worden, uitgaand van het voortzetten van een zogenaamd closed source cms. Door te kiezen voor open source software en het open webconcept is het mogelijk om onderhands aan te besteden. Gezien de kortere doorlooptijd van een onderhandse aanbesteding, wordt hier nu later in het proces mee begonnen. Op basis van dit voortschrijdende inzicht en een andere werkwijze, is een gedeelte van het advies- en begeleidingswerk verschoven naar 2018.

Wegens onvoorziene vertraging bij de aanbesteding van P&C Software start de implementatie in 2018. De geraamde kosten ad € 60.000 voor de technische implementatie en ondersteuning bij het proces zijn daarom verschoven naar 2018. Ook het maken van de interactieve begroting 2018-2021 is uitgesteld naar begin 2018. Het budget hebben wij derhalve in 2018 nodig.

In de Voorjaarsnota is € 100.000 incidenteel beschikbaar gekomen voor de uitvoering van de Onderwijsvisie. Aangezien de raad de onderwijsvisie pas in de raadsvergadering van 26 oktober 2017 definitief vaststelt, resteert er in 2017 geen tijd meer om de € 100.000 nog in dit jaar te besteden.

De uitvoering van het groot onderhoud aan de Zuidersingel West wordt doorgeschoven van 2017 naar 2018. Het betreft het aanbrengen van nieuw asfalt op het huidige wegdek. Omdat het niet om een vervangingsmaatregel, maar om een levensduur-verlengende maatregel gaat wordt dit gefinancierd vanuit de exploitatie. Derhalve is het noodzakelijk om een deel van het exploitatiebudget ( € 500.000) over te hevelen van 2017 naar 2018. In de najaarsnota 2017 is het budget afgeraamd en in de begroting 2018 is het opgenomen.

De vertraging is te wijten aan enerzijds interne capaciteitsproblemen en anderzijds de hoge dynamiek in het gebied. Tijdens de oriëntatiefase in 2017 is gebleken dat er meerdere stakeholders zijn (o.a. Stedin en het Hoogheemraadschap) met plannen in het gebied. Door de afstemming qua planning en uitvoering met de stakeholders is er vertraging ontstaan en zullen de werkzaamheden nu in 2018 worden uitgevoerd. De afstemming leidt tot een beter integraal resultaat. De weg hoeft maar één keer open en het watersysteem ter plekke krijgt een kwaliteitsimpuls.

Informatiebeveiliging is als project begonnen in 2016. In 2017 is een plan van aanpak opgesteld dat rekening houdend met de capaciteitsvraag die dit project ook op de andere afdelingen legt een langere doorlooptijd kent dan vooraf bedacht. Hierdoor zal een deel van het beschikbare budget voor 2017, te weten € 40.000, niet in 2017 maar in 2018 nodig zijn.

De implementatiefase van het zaaksysteem is gestart eind 2016. In 2017 is ervaring opgedaan met een reële implementatiekalender. Ook hier is de afhankelijkheid van beschikbare capaciteit binnen de andere afdelingen groot en is de doorlooptijd van de implementatie verder in de tijd uitgespreid. Hierdoor is het nodig om € 110.000 van het hiervoor gereserveerde personeels(inhuur)budget over te hevelen naar 2018.

 

 

Financiën	Groen / Oranje / Rood (inkleuren)	TOELICHTING (korte en bondige tekst)
Er is structureel en reëel begrotingsevenwicht		De begroting 2018 is structureel en reëel in evenwicht. De begroting 2018 toont een begrotingsoverschot van € 907.000. Ook de meerjarenraming 2019-2021 is structureel en reëel in evenwicht (2019 een overschot van € 356.000, 2020 een overschot van € 658.000 en 2021 een overschot van € 920.000).
Is er reden voor extra aandacht?		Er is geen reden voor extra aandacht
Ruimtelijke ordening	Groen/Oranje/Rood	TOELICHTING (korte en bondige tekst)
De gemeentelijke bestemmingsplannen zijn aangepast aan de Verordening Ruimte 2014 (artikel 3.4 Verordening Ruimte)		Al onze bestemmignsplannen voldoen aan de verordening ruimte.
Is er reden voor extra aandacht?		Er is geen reden voor extra aandacht
Omgevingsrecht	Groen/Oranje/Rood	TOELICHTING (korte en bondige tekst)
Vergunningverlening, Toezicht en Handhaving Milieu, Bouwen en Wonen
Voor vergunningverlening, toezicht en handhaving is tijdig een beleidsplan, een uitvoeringsprogramma en een evaluatie vastgesteld en met de jaarrapportage over de uitvoering bekend gemaakt aan de gemeenteraad. Binnen twee maanden na vaststelling wordt hierover mededeling gedaan aan de provincie Zuid-Holland.		De provincie geeft aan dat het uitvoeringsprogramma uiterlijk 1 februari van het jaar waarop het betrekking heeft door B&W vastgesteld dient te worden. Het uitvoeringsprogramma 2017 is gelijktijdig met de evaluatie 2016 vastgesteld door B&W. Vanwege de koppeling met de evaluatie is dit iets later geweest dan 1 februari, namelijk 14 februari. De geconstateerde tekortkoming is echter zeer gering. Daarom geeft de provincie op basis van de geleverde gegevens toch score ‘groen’ voor omgevingsrecht.
Is er reden voor extra aandacht?		Er is geen reden voor extra aandacht
Monumentenzorg	Groen/Oranje/Rood	TOELICHTING (korte en bondige tekst)
De gemeente beschikt over een deskundige adviescommissie met betrekking tot de (rijks)monumenten		We hebben een Erfgoedcommissie ingesteld. Opgebouwd conform de vastgestelde Erfgoedverordening 2016 m.b.t. deskundigheid.
Is er reden voor extra aandacht?		Er is geen reden voor extra aandacht
Archief- en informatiebeheer	Groen/Oranje/Rood	TOELICHTING (korte en bondige tekst)
Het archief- en informatiebeheer van de gemeente zijn op orde		In de periode augustus - november 2017 is door het Stadsarchief Rotterdam, via het bijgevoegde inspectierappport, vastgesteld dat het archief- en informatiebeheer van de gemeente Lansingerland van relatief hoge kwaliteit is. Aanbevelingen uit dit inspectierapport, onder andere met betrekking tot de invoering van het zaaksysteem en een kwaliteitssysteem, worden overgenomen en geïmplementeerd.
Is er reden voor extra aandacht?		Er is geen reden voor extra aandacht
Huisvesting Vergunninghouders	Groen/Oranje/Rood	TOELICHTING (korte en bondige tekst)
De gemeente heeft volledig en tijdig voldaan aan de halfjaartaakstelling en er is geen achterstand		Gevraagde informatie Achterstand per 1 januari van het verantwoordingsjaar 44 Fase interventieladder op 1 januari informeren en valideren Taakstelling eerste halfjaar van het verantwoordingsjaar 45 In het eerste halfjaar gehuisveste vergunninghouders 52 achterstand per 1 juli van het verantwoordingsjaar 37 Fase interventieladder op 1 juli informeren en valideren Taakstelling tweede halfjaar van het verantwoordingsjaar 35 In het tweede halfjaar gehuisveste vergunninghouders 51 stand per 31 december van het verantwoordingsjaar 21 Fase interventieladder op 31 december informeren en valideren Eventuele toelichting Op dit moment vindt er nog discussie plaats tussen de provincie, de gemeente en het COA (centraal orgaan opvang asielzoekers) over de administratie omtrent de definitieve cijfers. Uit onze cijfers blijkt dat eind vorig jaar er een achterstand was ontstaan in het huisvesten van vergunninghouders. Deze achterstand is in de loop van 2017 ingelopen. Na het eerste halfjaar resteerde er nog een achterstand van 36 te huisvesten vergunninghouders. Aan het eind van 2017 was er geen achterstand meer.
Is er reden voor extra aandacht?

#	Taakveld	Indicator	Waarde	Periode
1.	0. Bestuur en ondersteuning	Formatie	5,92 FTE per 1.000 inwoners	2017
2.	0. Bestuur en ondersteuning	Bezetting	5,02 FTE per 1.000 inwoners	2017
3.	0. Bestuur en ondersteuning	Apparaatskosten	€ 501,56 per inwoner	2016
4.	0. Bestuur en ondersteuning	Externe inhuur	12,8% van totale loonsom + externe inhuur	2016
5.	0. Bestuur en ondersteuning	Overhead	10,0 % van de totale lasten	2017
6.	1. Veiligheid	Verwijzingen Halt	80 per 10.000 inwoners	2016
7.	1. Veiligheid	Harde kern jongeren	0,2 per 10.000 inwoners	2014
8.	1. Veiligheid	Winkeldiefstallen	0,5 per 1.000 inwoners	2016
9.	1. Veiligheid	Geweldsmisdrijven	3,6 per 1.000 inwoners	2016
10.	1. Veiligheid	Diefstallen uit woning	3,9 per 1.000 inwoners	2016
11.	1. Veiligheid	Vernielingen en beschadigingen (in de openbare ruimte)	4,7 per 1.000 inwoners	2016
12.	2. Verkeer en vervoer	Ziekenhuisopname na verkeersongeval met motorvoertuig	12%	2015
13.	2. Verkeer en vervoer	Overige vervoersongevallen met een gewonde fietser	9%	2015
14.	3. Economie	Functiemengingsindex (verh. banen/woningen)	53,10%	2016
15.	3. Economie	Bruto Gemeentelijk Product (index verh. verwacht/gemeten)	Vervallen	2013
16.	3. Economie	Vestigingen (van bedrijven)	126,3 per 1.000 inwoners (15-64 jr)	2016
17.	4. Onderwijs	Absoluut verzuim	4,22 per 1.000 leerlingen	2016
18.	4. Onderwijs	Relatief verzuim	19,58 per 1.000 leerlingen	2016
19.	4. Onderwijs	Voortijdige schoolverlaters totaal (VO + MBO)	1,70%	2014
20.	5. Sport, cultuur en recreatie	Niet-sporters	40,00%	2016
21.	6. Sociaal domein	Banen	675,4 per 1.000 inwoners (15-64 jr)	2016
22.	6. Sociaal domein	Jongeren met een delict voor de rechter	1,02%	2015
23.	6. Sociaal domein	Kinderen in uitkeringsgezin	3,00%	2015
24.	6. Sociaal domein	Netto arbeidsparticipatie	71,40%	2016
25.	6. Sociaal domein	Achterstandsleerlingen	Vervallen	2012
26.	6. Sociaal domein	Werkloze jongeren	0,64%	2015
27.	6. Sociaal domein	Personen met een bijstandsuitkering	18,5 per 1.000 inwoners (18jr e.o.)	2017
28.	6. Sociaal domein	Lopende re-integratievoorzieningen	18,3 per 1.000 inwoners (15-64jr)	2017
29.	6. Sociaal domein	Jongeren met jeugdhulp	9,1% van alle jongeren (tm 18 jr)	2016
30.	6. Sociaal domein	Jongeren met jeugdbescherming	0,20%	2016
31.	6. Sociaal domein	Jongeren met jeugdreclassering	0,60%	2016
32.	6. Sociaal domein	Cliënten met een maatwerkarrangement WMO	28 per 1.000 inwoners	2017
33.	7. Volksgezondheid en Milieu	Omvang huishoudelijk restafval	243 kg per inwoner	2014
34.	7. Volksgezondheid en Milieu	Hernieuwbare elektriciteit	1,1%	2015
35.	8. Vhrosv	Gemiddelde WOZ waarde	€ 273.000	2017
36.	8. Vhrosv	Nieuw gebouwde woningen	20 per 1.000 woningen	2015
37.	8. Vhrosv	Demografische druk	75,10%	2017
38.	8. Vhrosv	Gemeentelijke woonlasten éénpersoonshuishouden	€ 827	2017
39.	8. Vhrosv	Gemeentelijke woonlasten meerpersoonshuishouden	€ 878	2017
	Bron: www.waarstaatjegemeente.nl (peildatum 13 februari 2018)