Algemeen

Inleiding

Terug naar navigatie - Inleiding

Financieel resultaat

Voor u liggen onze jaarstukken 2017. De jaarrekening sluit met een positief saldo van € 11,8 miljoen. Van dit resultaat wordt voorgesteld om een bedrag van € 707.000 aan incidentele budgetten over te hevelen naar 2018. Per saldo resteert dan een bedrag van € 11,1 miljoen. In de najaarsnota 2017 werd uitgegaan van een positief resultaat van € 3,5 miljoen. Het positieve verschil met de najaarsnota bedraagt derhalve € 7,6 miljoen.

Het voordeel van € 7,6 miljoen wordt veroorzaakt door diverse posten. De belangrijkste post daarbij betreft inkomsten als gevolg van het afsluiten van een overeenkomst met Rijkswaterstaat als vergoeding voor een aantal kosten die Lansingerland maakt in het kader van de A16 ad € 4,1 miljoen. Daarnaast zijn er ook extra leges-inkomsten door de aantrekkende woningmarkt en door een wijziging in de systematiek van het toerekenen van een deel van de leges inkomsten (samen circa € 1,6 miljoen). Voor de verdere detaillering verwijzen wij u naar hoofdstuk 1.2 – financiële verschillen t.o.v. najaarsnota.

Het positieve jaarrekeningresultaat wordt in principe gedoteerd aan de algemene reserve. Wij willen echter voorstellen om een deel van het resultaat 2017 anders te bestemmen (afgeronde bedragen):

  • € 707.000 aan incidentele budgetten over te hevelen naar de begroting 2018. In hoofdstuk 10 worden deze voorstellen nader beschreven;
  • € 900.000 toe te voegen aan de nieuw te vormen reserve ten behoeve van “overdracht schoolgebouwen” opdat de schoolgebouwen aan de besturen overgedragen kunnen worden;
  • De in 2017 via de algemene uitkering beschikbaar gestelde en niet benutte decentralisatie-uitkering asielinstroom van € 270.000 in 2018 toe te voegen aan het formatiebudget omdat de werkzaamheden voortvloeiend uit de instroom in 2018/2019 plaatsvinden;
  • De resterende € 9,9 miljoen te doteren aan de algemene reserve.

Het totale resultaat van de jaarrekening betreft voor resultaatbestemming € 11,8 miljoen. In de primitieve begroting is echter al uitgegaan van een positief resultaat van € 2,0 miljoen. Het resultaat ten opzichte van de primitieve begroting bedraagt derhalve € 9,8 miljoen. Zoals in het collegeprogramma is aangegeven streven wij naar een saldo dat maximaal € 3 miljoen afwijkt van het (primitieve) begrotingssaldo. Deze maximale afwijking heeft enkel betrekking op verschillen waar wij als gemeente direct invloed op hebben. Een deel van het resultaat is echter niet beïnvloedbaar. In de tabel hieronder zijn de grootste posten weergegeven waar wij als gemeente geen invloed op hebben. Het restant bedraagt € 4,0 miljoen en is door ons geclassificeerd als zijnde beïnvloedbaar. Hiermee zitten we boven de onszelf opgelegde norm.

 

 

Beleidsinhoudelijk resultaat

Terug naar navigatie - Beleidsinhoudelijk resultaat

Beleidsinhoudelijk resultaat

Het college startte in 2014 onder een moeilijk financieel-economisch gesternte, waarbij de gemeente nog onder preventief toezicht stond van de provincie en Lansingerland genoteerd stond in de top tien van Nederlandse gemeenten met de hoogste schuldenlast per inwoner. In het collegeprogramma 2014-2018 getiteld: “Delen, Durven, Doen” vormde het op orde brengen van de financiën daarom het belangrijkste speerpunt. We hebben de financiën op eigen kracht weer op orde gekregen. De lastenverlichting voor onze bedrijven en inwoners en de groei van ons weerstandsvermogen, zetten ook in 2017 structureel door.

In 2017 is Lansingerland als kinderrijkste gemeente van de regio zeer populair onder met name jonge gezinnen uit de regio Rotterdam. In 2017 zijn er 3.171 nieuwe inwoners bijgekomen. De gemeente ontleent haar aantrekkingskracht onverminderd aan de goede ontsluiting, strategische ligging tussen Den Haag en Rotterdam, uitgestrekte groengebieden, openbare veiligheid, moderne voorzieningen zoals scholen, sportaccommodaties en speelplaatsen en het ruime aanbod van nieuwbouwwoningen en -typen.    

In 2014 heeft het college in haar collegeprogramma: Delen, Durven, Doen 5 speerpunten benoemd:

  • Financiën op orde
  • Kansen creëren en benutten bij de verkoop van gronden voor bedrijven en woningen
  • Gezonde en krachtige samenleving
  • Realistisch duurzaam
  • Anders besturen met wijkgericht werken en slimmer organiseren.

Wat heeft het college bereikt in 2017 op deze speerpunten

Financiën op orde

Door forse bezuinigingen, het op orde brengen van de gemeentelijke financiële organisatie en prudent financieel beleid zijn de financiën van de gemeente ook in 2017 verder verbeterd. Ook voor de komende jaren, is de verwachting dat de gemeentefinanciën weer gezond zijn, wat ons de ruimte geeft om naast het verlagen van de lokale lasten verder te werken aan het verhogen van het weerstandsvermogen (financiële buffer) en het verlagen van de gemeentelijke schuldenlast.

Kansen creëren en benutten bij de verkoop van gronden voor bedrijven en woningen

De woningmarkt is volledig aangetrokken en ook de verkoop van bedrijfskavels komt goed op gang met o.a. de verkoop van bedrijfskavels op Leeuwenhoekweg en Oudeland. De gemeente blijft echter sterk afhankelijk van de verkoop van gronden voor het verder afbouwen van haar schuld en het verder verlagen van de lokale lasten tot een gemiddeld niveau. Maar met de komst van NS Station Lansingerland-Zoetermeer en plannen voor een energie neutrale railterminal in Bleiswijk wordt een structurele versterking van de lokale economie als geheel en de innovatieve glastuinbouwcluster in het bijzonder verwacht.

Gezonde en krachtige samenleving

Een sterke samenleving is ondernemend, neemt verantwoordelijkheid, heeft oog voor kwetsbaren en kan tegen een stootje. Wij zien deze kracht in onze samenleving en we stimuleren dat iedereen daarin meedoet en zijn plek heeft. Binnen het sociaal domein zetten we in op gezonde, evenwichtige jongeren, zelfredzame en betrokken volwassenen en vitale, zelfredzame ouderen. Waar mogelijk lossen we problemen samen op, zodat de inwoner weer op eigen kracht verder kan. We doen dat met de Lansingerlandse Standaard, ons totaalpakket aan vrij toegankelijke- en maatwerkvoorzieningen in het sociaal domein. Daarnaast verstevigen we de Standaard met 10 accenten en experimenteren we met pilots in een permanente verbetercyclus. Daarmee versterken we de veerkracht van het individu en van de samenleving.

In 2017 is het Beleidsplan Versterken van Veerkracht vastgesteld, hebben we uitvoeringsplannen opgesteld voor de 10 accenten en hebben we een start gemaakt met het uitrollen daarvan. We hebben een deel van onze pilots omgezet in een aanbod binnen de Standaard. Inmiddels zijn alweer nieuwe pilots in gang gezet, waarover we in 2018 rapporteren. We hebben stevig ingezet op monitoring, omdat dat, naast signalen en trends, de basis vormt voor onze verbetercyclus. Door het verstevigen van het contractmanagement, meer aandacht voor de kwaliteitsaspecten van gesubsidieerde activiteiten en informatiemanagement kunnen we meer zeggen over het effect van ons beleid. We hebben in 2017 de ondersteuning voor mantelzorgers stevig verankerd. We zijn succesvol geweest in het terugdringen van het aantal uitkeringsgerechtigden en hebben brede aandacht voor de jeugd.

Met de vaststelling van de cultuurnota Bruisen, binden, boeien geven we vanaf 2018 een extra impuls aan cultuur in Lansingerland, culturele verenigingen en organisaties. Ook is hierdoor vernieuwde aandacht voor cultureel erfgoed, cultuureducatie en is in Bleiswijk het eerste cultuurhuis geopend.

In 2017 heeft het verenigingsleven laten zien hoe sterk hun positie is in de Lansingerlandse samenleving. Door de krachten te bundelen is in het kader van 10 jaar Lansingerland een prachtig evenement georganiseerd: Expeditie Lansingerland. Dat heeft laten zien dat de inwoners van Lansingerland vitaal en sportief zijn. Ook daarom worden sportaccommodaties uitgebreid en kunstgrasvelden verduurzaamd.

Realistisch duurzaam

Een duurzame samenleving is beter voor de toekomst van mens en milieu. Daarom streven we aan de hand van het actieprogramma Realistisch Duurzaam naar een duurzame en energie-neutrale gemeente. Lansingerland levert een bijdrage aan energiebesparing, onder andere door meerdere energieavonden te organiseren waar inwoners tips kregen over energiebesparing. Ook werkten we aan de ontwikkeling naar ‘van-gas-los’ door samen met ketenpartners de mogelijkheden van wijkpilots te onderzoeken en werkten we aan de energietransitie via de Warmterotonde en de ontwikkeling van windenergie en zonne-energie.  

In 2017 nam het aantal duurzame initiatieven van inwoners toe. Zo professionaliseerde de energiecoöperatie NLS zich met de start van diverse werkgroepen op het gebied van energiebesparing, windenergie en zonne-energie, het regelmatig uitbrengen van een nieuwsbrief en de organisatie van meerdere energiemarkten. Het Platform Duurzaam Lansingerland lanceerde een website waarop allerlei duurzame initiatieven gedeeld worden ter lering en stimulering van nieuwe initiatieven. Bij de bestaande woningen organiseerden we onder andere een energiemarkt en faciliteerden we een collectieve inkoop van zonnepanelen. Ook nam het aantal openbare laadpalen toe en bereidden we de uitvoering voor van de vervanging van veldverlichting bij sportverenigingen door LED-verlichting. Bij nieuwbouw stelden we een kader duurzame gebiedsontwikkeling op en introduceerden we groene leges; een korting op leges bij duurzame (ver-)bouwingen.

Anders besturen met wijkgericht werken en slim organiseren

Gewoon Doen wordt gewoon in Lansingerland. Inwoners en bedrijven vinden steeds makkelijker de weg om mee te doen aan de lokale democratie en zo ook zelf een rol te pakken in de Lansingerlandse samenleving.

In 2017 waren er weer tal van voorbeelden die laten zien dat anders besturen ook echt werkt. Zo was er een Right to Challenge voor de Leeuwenkuil in Bergschenhoek. En opende cultuurhuis ’t Web in Bleiswijk de deuren nadat in 2015 tussen de diverse partijen een alliantie was gesloten over het behoud van ‘t Web.

En er was een noviteit in 2017: het Lansingerlands Initiatief, een nieuwe manier om burgerinitiatieven in te dienen en te wegen. Negen initiatiefnemers hebben een pitch gehouden voor de gemeenteraad en uiteindelijk heeft de raad tijdens een feestelijke bijeenkomst aan vier initiatieven een aanmoedigingsbedrag toegekend. Het vernieuwen van de lokale democratie en invulling geven aan een dienstbare overheid heeft in 2017 continue aandacht gehad.

Financiële verschillen t.o.v. najaarsnota

Financiële verschillen t.o.v. najaarsnota

Terug naar navigatie - Financiële verschillen t.o.v. najaarsnota

In deze paragraaf gaan wij nader in op de financiële verschillen in de jaarrekening ten opzichte van hetgeen wij in de najaarsnota hebben gemeld. Deze afwijkingen zijn als volgt te specificeren:

 

 

 

Tabel 1.2 Financiële verschillen t.o.v. najaarsnota bedragen x €1.000
Resultaat 2017 Voordeel / nadeel Inc / Str.
0. Saldo Najaarsnota* 3.481 Voordeel
1. Budgetoverhevelingen (zie hoofdstuk 10) 707 Voordeel Inc.
2. Overeenkomst Rijkswaterstaat 4.100 Voordeel Inc.
3. Extra leges opbrengsten 1.600 Voordeel Inc.
4. Realisatie beheer openbare ruimte 412 Voordeel Inc.
5. Realisatie PGB's WMO 360 Voordeel Str./Inc.
6. Lagere eigen bijdrage WMO 264 Nadeel Inc.
7. Nadeel lokale heffingen 342 Nadeel Inc.
8. Extra inkomsten leges reisdocumenten 234 Voordeel Inc.
9. Overig 1.523 Voordeel Inc.
Saldo 2017 11.812 Voordeel
* Het saldo van de Najaarsnota 2017 is € 250.000 lager dan in het boekwerk opgenomen. Dit komt door de
nagekomen budgetoverhevelingen (zie raadsvoorstel BR1700109).

Toelichting per afwijking

Terug naar navigatie - Toelichting per afwijking

Hieronder vindt u per afwijking een korte toelichting.

1. Budgetten niet besteed die worden overgeheveld (€ 707.000 voordeel)

Een aantal incidentele budgetten voor 2017 zijn niet (volledig) besteed en zorgen voor een voordelig effect op het jaarrekeningsaldo. Voorgesteld wordt, omdat de activiteiten van deze budgetten in 2018 doorlopen, om dit bedrag over te hevelen. Voor een nadere toelichting op dit voorstel wordt verwezen naar hoofdstuk 10.

2. Overeenkomst Rijkswaterstaat (€ 4,1 miljoen voordeel)

Eind 2017 is een bilaterale overeenkomst gesloten met Rijkswaterstaat over de A16, waarin financiële afspraken zijn opgenomen. Onderdeel van deze afspraken is een vergoeding voor een aantal kosten die Lansingerland maakt zoals de uitbreiding van het beheerareaal en kosten voor het in behandeling nemen van vergunningaanvragen. Tegenover dit voordeel op de baten staat een ophoging van de lasten vanaf 2018 en verder. In de zomerrapportage 2018 en de begroting 2019 zal hier verder invulling aangegeven worden.

3. Extra leges opbrengsten (€ 1,6 miljoen voordeel)

De woningmarkt trok sterker en sneller aan dan verwacht. Hierdoor namen het aantal en de omvang van de aanvragen voor grote woningbouwprojecten en vergunningaanvragen bij uitgifte van bedrijfskavels gedurende het jaar flink toe en richting het einde van het jaar explosief toe. Dit leidde tot een extra voordeel van circa € 600.000.

Daarnaast verklaart de gewijzigde systematiek van toerekenen voor een deel de stijging van de legesinkomsten: tot vorig jaar boekten we de leges in het jaar waarin we deze inden en maakten we alleen voor zeer grote projecten (waaronder Bleizo) een verdeling over de jaren waarop deze betrekking had. Naar aanleiding van onze eigen bevindingen en een opmerking in de managementletter van de accountant eind 2017 hebben wij besloten ook voor andere aanvragen het jaar van in behandeling nemen van de aanvraag als leidend te nemen.

4. Realisatie beheer openbare ruimte (€ 412.000 voordeel)

Door herrubricering van een stuk grond/weg, lagere uitgaven aan openbare verlichting, uitstel van baggerwerkzaamheden en hogere inkomsten door verkoop van percelen is een voordeel ontstaan op het beheer van de openbare ruimte.

5. Realisatie PGB´s WMO (€ 360.000 voordeel)

Wij hebben een breed pakket aan Zorg in Natura beschikbaar voor onze inwoners en daarom kiezen inwoners vaak voor een ZIN product in plaats van een PGB. Dit leidt tot een voordeel ten opzichte van de begroting.

6. Lagere eigen bijdrage WMO (€ 264.000 nadeel)

Dit nadeel wordt veroorzaakt door lagere inkomsten uit de eigen bijdrage van Wmo-voorzieningen.

7. Nadeel lokale heffingen (€ 342.000 nadeel)

In 2017 is voor niet-woningen een aantal verminderingen en vernietigingen door SVHW verwerkt. Voor woningen is door het arrest Waterverdedigingswerkenvrijstelling eind 2017 de areaalwaarde naar beneden bijgesteld. Het structurele effect van dit arrest is reeds verwerkt in de begroting 2018. Daarnaast zijn voor woningen verminderingen door bezwaren verwerkt door het SVHW. Tenslotte is voor de uitvoering van de Wet WOZ licht meer kosten gemaakt.

8. Extra inkomsten leges reisdocumenten (€ 234.000 voordeel)

De hogere inkomsten leges burgerzaken komen grotendeels voort uit een onvoorziene stijging van het aantal aanvragen van reisdocumenten.

9. Overig (€ 1.523.000 voordeel)

Het restant betreft het saldo van een groot aantal verschillende posten. Voor een gedetailleerde toelichting verwijzen wij naar de verschillenanalyse per programma in hoofdstuk 4.