Jaarrekening

Onderstaand treft u de staat van baten en lasten over het begrotingsjaar 2024 inclusief de vergelijkende cijfers 2023.

De WNT stelt een maximum aan de bezoldiging van topfunctionarissen in de publieke en semipublieke sector. Per 1 januari 2013 is de Wet normering bezoldiging topfunctionarissen publieke en semipublieke sector (WNT) ingegaan. Deze verantwoording is opgesteld op basis van de volgende op Gemeente Lansingerland van toepassing zijnde regelgeving: Het algemene WNT-maximum.

Het bezoldigingsmaximum in 2024 voor Gemeente Lansingerland is € 233.000. Het weergegeven individuele WNT-maximum is berekend naar rato van de omvang (en voor topfunctionarissen tevens de duur) van het dienstverband, waarbij voor de berekening de omvang van het dienstverband nooit groter kan zijn dan 1,0 fte.

Naast de hieronder vermelde topfunctionarissen zijn er geen overige functionarissen met een dienstbetrekking die in 2024 een bezoldiging boven het individueel toepasselijke drempelbedrag hebben ontvangen.

Belangrijke verschillen tussen de programmabegroting (na wijziging) en de realisatie worden inzichtelijk gemaakt op programmaniveau. 

In het jaarverslag zijn de afwijkingen per programma toegelicht in het onderdeel 'Wat heeft het gekost?'.

In dit overzicht worden de incidentele baten en lasten weergegeven voor het boekjaar 2024. Het opnemen van het overzicht van incidentele baten en lasten is gebaseerd op artikel 19 van het BBV. Het opnemen van dit overzicht is relevant voor de vraag: in welke mate wordt het rekeningsaldo in de jaarrekening beïnvloed door incidentele baten en lasten?

Het overzicht van de incidentele baten en lasten van de gemeente Lansingerland ziet er als volgt uit:

Onderstaande tabel geeft een overzicht van de structurele en incidentele stortingen en onttrekkingen in de reserves. 

De jaarrekening is opgemaakt in overeenstemming met de voorschriften volgens het Besluit Begroting en Verantwoording provincies en gemeenten (BBV) en de verordening ex artikel 212 Gemeentewet, waarin door de gemeenteraad op d.d. 24 oktober 2024 de uitgangspunten voor het financiële beleid, alsmede de regels voor het financiële beheer en voor de inrichting van de financiële organisatie zijn vastgesteld. Tenzij anders vermeld, zijn alle bedragen afgerond op € 1.000, waardoor tussen de verschillende tabellen kleine afrondingsverschillen kunnen bestaan.

De waardering van activa en passiva en de bepaling van het resultaat vinden plaats op basis van historische kosten. Tenzij bij het desbetreffende balanshoofd anders is vermeld, worden activa en passiva opgenomen tegen nominale waarden. 

De immateriële vaste activa worden gewaardeerd tegen de verkrijgings- c.q. vervaardigingsprijs verminderd met de afschrijvingen en waardeverminderingen die naar verwachting duurzaam zijn.

De kosten van onderzoek en ontwikkeling worden maximaal vijf jaar geactiveerd. De afschrijving van de geactiveerde kosten van onderzoek en ontwikkeling vangt aan in het jaar volgend op het jaar van realisatie van het gerelateerde immateriële vaste actief.

Bijdragen aan activa in eigendom van derden worden geactiveerd als aan alle voorwaarden zoals genoemd in artikel 61 BBV wordt voldaan. Waardering vindt plaats tegen het bedrag van de verstrekte bijdragen, verminderd met afschrijvingen. De verleende bijdragen worden afgeschreven in de periode waarin het betrokken actief van de derde op basis van de door de gemeente gestelde voorwaarden moet bijdragen aan de publieke taak.

In de balans worden onder de materiële vaste activa afzonderlijk opgenomen:

a. investeringen met een economisch nut;

b. investeringen met een economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden  geheven;

c. investeringen in de openbare ruimte met een maatschappelijk nut.

Bovengenoemde materiële vaste activa zijn gewaardeerd tegen de verkrijgings- of vervaardigingsprijs. Specifieke investeringsbijdragen van derden worden op de desbetreffende investering in mindering gebracht; in die gevallen wordt op het saldo afgeschreven. Slijtende investeringen worden het jaar na ingebruikneming lineair afgeschreven over de verwachte gebruiksduur, waarbij geen rekening wordt gehouden met een eventuele restwaarde. Bij de waardering van de vaste activa wordt rekening gehouden met waardevermindering wanneer deze vermindering naar verwachting duurzaam is. Indien sprake is van een naar verwachting duurzaam lagere marktwaarde ten opzichte van de boekwaarde, wordt een duurzame waardevermindering verantwoord via een afwaardering.

De materiële vaste activa worden lineair afgeschreven op basis van de verwachte levensduur zonder rekening te houden met een restwaarde. De afschrijvingsperiode vangt aan op 1 januari volgend op het jaar van ingebruikname c.q. gereedkomen. Investeringen onder de €25.000 worden niet geactiveerd.

De volgende afschrijvingstermijnen worden gehanteerd voor de meest voorkomende activa conform de richtlijnen uit de financiële verordening en de nota Activabeleid 2024.

Kapitaalverstrekkingen aan gemeenschappelijke regelingen en leningen u/g zijn opgenomen tegen nominale waarde. Zo nodig is een voorziening voor verwachte oninbaarheid in mindering gebracht.

Participaties in het aandelenkapitaal van NV’s en BV’s (kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen in de zin van het BBV) zijn gewaardeerd tegen de verkrijgingsprijs van de aandelen. Indien de waarde van de aandelen onverhoopt structureel mocht dalen tot onder de verkrijgingsprijs zal afwaardering plaatsvinden. Tot dusver is een dergelijke afwaardering niet noodzakelijk gebleken; de actuele waarde ligt ruim boven de verkrijgingsprijs.

Van een deelneming is krachtens artikel 1 lid e BBV sprake als de gemeente participeert in het aandelenkapitaal van een NV of BV.

Voorraden

In de balans worden onder de voorraden opgenomen: onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie.

Grond- en hulpstoffen

De overige grond- en hulpstoffen zijn gewaardeerd tegen verkrijgingsprijs of vervaardigingsprijs, dan wel lagere marktwaarde. Er wordt geen rente bijgeschreven op de boekwaarde van deze voorraden.

Onderhanden werk, waaronder bouwgronden in exploitatie

In het wijzigingsbesluit vernieuwing BBV is een nieuwe definitie opgenomen voor bouwgrond in exploitatie: Gronden in eigendom van een gemeente, waarvoor de raad een grondexploitatiecomplex en een grondexploitatiebegroting heeft vastgesteld.

De als onderhanden werken opgenomen bouwgronden in exploitatie zijn gewaardeerd tegen de vervaardigingsprijs, dan wel de lagere marktwaarde. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend alsmede de rentekosten berekend zoals voorgeschreven in het BBV en de administratie- en beheerskosten.

Voor verwachte negatieve resultaten op projecten (negatieve plannen) wordt een voorziening getroffen (op basis van netto contante waarde), die als verliesvoorziening in mindering op de voorraden wordt gebracht. De vervaardigingsprijs omvat de kosten die rechtstreeks aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend (zoals grondaankopen en kosten van bouw- en woonrijp maken), alsmede een redelijk te achten aandeel in de rentekosten en de administratie- en beheerskosten.

Winsten uit de grondexploitatie worden slechts genomen indien en voor zover die met voldoende mate van betrouwbaarheid als gerealiseerd aangemerkt kunnen worden. Bij de bepaling van de winstname wordt gebruik gemaakt van de voorgeschreven POC methode uit de notitie Grondbeleid 2023.

Gereed product en handelsgoederen

Gerede producten worden gewaardeerd tegen de kostprijs of tegen de marktwaarde indien de marktwaarde lager is dan de kostprijs. Dat laatste doet zich met name voor indien voorraden incourant worden. De kostprijs bestaat uit de verrekenprijzen van grond- en hulpstoffen en de loon- en machinekosten die aan de vervaardiging kunnen worden toegerekend.

Vooruitbetalingen

Voor de inkomsten en uitgaven op de grondexploitatie en dan meer specifiek de aan- en verkoop van grond worden de volgende uitgangspunten gehanteerd. Grondaankopen worden meegenomen op moment dat de verplichting tot koop is aangegaan en de ontbindende voorwaarden zijn vervallen. Grondverkopen worden geregistreerd als gerealiseerde opbrengsten als de daadwerkelijke juridische overdracht van de grond heeft plaatsgevonden.

Vorderingen en overlopende activa

De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht.

Liquide middelen en overlopende posten

Deze activa worden tegen nominale waarde opgenomen.

Eigen vermogen

Het eigen vermogen bestaat uit de algemene reserve, bestemmingsreserves en het gerealiseerde resultaat volgend uit het overzicht van baten en lasten in de jaarrekening.

Voorzieningen

Voorzieningen worden gewaardeerd op het nominale bedrag van de betrokken verplichting c.q. het voorzienbare verlies. De pensioenverplichting voor de wethouders en de voorziening voor verliezen uit grondexploitaties zijn echter tegen contante waarde gewaardeerd.

Vaste schulden

Vaste schulden worden gewaardeerd tegen de nominale waarde, verminderd met gedane aflossingen. De vaste schulden hebben een rentetypische looptijd van één jaar of langer.

De vlottende passiva worden gewaardeerd tegen de nominale waarde.

Middelen van derden waarvan de bestemming gebonden is en die dienen ter dekking van lasten van volgende begrotingsjaren, worden op grond van artikel 49 BBV geclassificeerd onder de overlopende passiva. In de toelichting op de balans is per uitkering van EU, Rijk en provincies met een specifiek bestedingsdoel het verloop gedurende het jaar van ontvangen voorschotbedragen in een overzicht weergegeven, conform artikel 52a BBV.

Borg- en garantstellingen

Voor zover leningen door de gemeente gewaarborgd zijn, is buiten telling het totaalbedrag van de geborgde schuldrestanten per einde boekjaar opgenomen. In de toelichting op de balans is hierover nadere informatie opgenomen.

Algemeen

De baten en lasten worden toegerekend aan het boekjaar waarop zij betrekking hebben. Baten en winsten worden slechts opgenomen voor zover zij op balansdatum zijn gerealiseerd. 

Personeelslasten

Personeelslasten worden in principe toegerekend aan het boekjaar waarop ze betrekking hebben. Als gevolg van het formele verbod op het opnemen van voorzieningen c.q. schulden uit hoofde van jaarlijks terugkerende arbeidskosten gerelateerde verplichtingen van vergelijkbaar volume, worden sommige personele lasten echter toegerekend aan de periode waarin uitbetaling plaatsvindt. 

Algemene uitkering

Met betrekking tot de algemene uitkering heeft de commissie BBV een stellige uitspraak gedaan. Deze uitspraak houdt in dat in de jaarrekening de algemene uitkering wordt opgenomen conform de in het jaar laatst gepubliceerde accresmededeling.

Omgevingsvergunningen

De opbrengsten uit omgevingsvergunningen worden verantwoord op het moment van aanvragen van de omgevingsvergunning. Op grond van de legesverordening zijn leges al opeisbaar op het moment van in behandeling nemen van de aanvraag tot beoordeling van een omgevingsvergunning.

Dividend

Dividendopbrengsten van deelnemingen worden als baten genomen in het jaar dat het besluit tot uitkeren is genomen.

Eigen bijdrage WMO

Een aanvrager van een voorziening op grond van de WLZ en de WMO (zoals hulp in de huishouding, begeleiding, hulp- en vervoersmiddelen of beschermd wonen) is op grond van de Wmo een bijdrage verschuldigd. De wetgever heeft bepaald dat de berekening, oplegging en incasso van deze eigen bijdrage wordt uitgevoerd door het CAK. De informatie van het CAK (om privacyredenen beperkt) is ontoereikend om als gemeente de juistheid op persoonsniveau en volledigheid van de eigen bijdragen als geheel te kunnen vaststellen.

Door de systematiek te kiezen van het vaststellen van de eigen bijdragen door het CAK, heeft de wetgever in feite bepaald, dat de verantwoordelijkheid voor de juistheid en volledigheid van de eigen bijdragen op grond van de Wmo geen gemeentelijke verantwoordelijkheid is. Dit betekent dat door de gemeenten geen zekerheden omtrent omvang en hoogte van de eigen bijdragen kunnen worden verkregen.

Kosten van onderzoek en ontwikkeling voor een bepaald actief:

• Dit betreffen de voorbereidingskosten ten behoeve van de ontwikkeling Langevaart, Merenweg en de Wildert.

Bijdragen aan activa van derden:

• Dit betreft in het verleden gedane bijdragen aan scholen ter realisatie van nieuwe schoolgebouwen en bijdragen aan de Provincie Zuid-Holland ter realisatie van VRI installaties en een fietstunnel bij de N209.

Het verloop van de immateriële vaste activa in 2024 is als volgt:

Specificatie van de materiële vaste activa:

Woonruimten:

• In 2024 is er € 118.000 geïnvesteerd in woonwagens

Bedrijfsgebouwen:

• In 2024 is € 3.784.000 geïnvesteerd in de bouw van het Cultuurhuis Blok B
• En we investeerden € 3.120.000 in de semi permanente huisvesting IKC Cadans
• Tevens investeerde we € 410.000 in de vervangende nieuwbouw Wiekslag
• En er is € 324.000 geïnvesteerd in de inrichting van Huis van de Samenleving 
• Alle overige investeringen zijn afzonderlijk kleiner dan € 200.000 met een totaal van € 516.500 

Grond-, weg- en waterbouwkundige werken:

• Voor een totaal renovatie van het kunstgrasveld bij korfbalvereniging Weidevogels investeerden wij € 378.000
• De overige investeringen zijn afzonderlijk kleiner dan € 200.000 met een totaal van € 27.000

Vervoersmiddelen:

• In 2024 zijn, voor de Vervoersmiddelen, alle investeringen afzonderlijk kleiner dan € 200.000 met een totaal van € 192.000

Machines, apparaten en installaties:

• Alle investeringen zijn afzonderlijk kleiner dan € 200.000 met een totaal van € 348.000

Overige materiële vaste activa:

• We investeerden € 550.000 in het vervangen van speeltoestellen
• En er is in 2024 € 252.000 geïnvesteerd in het bouw- en woonrijp maken van Noordpolder
• De overige investeringen zijn afzonderlijk kleiner dan € 200.000 met een totaal van € 294.000

Het verloop van de boekwaarde van de materiële vaste activa met economisch nut is als volgt:

• In 2024 investeerden wij voor € 3.079.000 in de riolering Rottekade;
• Tevens is er € 1.442.000 geïnvesteerd in de verbeteringsmaatregelen riool Hoeksekade-Julianalaan;
• Ook is er in het Afvalbrengstation € 807.000 en in de verzamelcontainers € 439.000 geïnvesteerd in 2024;
• daarnaast is € 1.537.000 geïnvesteerd in diverse riolering en andere rioolverbeteringen;
• voor renovatie en vervangingswerkzaamheden rioolgemalen is er € 348.000 geïnvesteerd.

Het verloop van de materiële vaste activa met economisch nut, waarvoor ter bestrijding van de kosten een heffing kan worden geheven is als volgt:

Grond, weg en waterbouwkundige werken:

• De investeringen bestaan voornamelijk uit:
  • € 2.052.000 voor de reconstructie Bloemenbuurt;
  • € 686.000 voor de reconstructie Bergweg-Zuid;
  • € 599.000 voor de reconstructie Berkel Centrum Oost;
  • € 492.000 voor de reconstructie rondom Berkel Centrum West;
  • € 574.000 voor oeverbescherming;
  • De overige investeringen zijn afzonderlijk kleiner dan € 200.000 met een totaal van € 1.280.000.

Machines, apparaten en installaties:

• In 2024 is er € 330.000 geïnvesteerd voor renovaties aan de OVL;
• Daarnaast is er € 216.000 geïnvesteerd aan het vervangen OVL installatie Bloemenbuurt;
• De overige investeringen zijn afzonderlijk kleiner dan € 200.000 met een totaal van € 199.000.

Overige materiële vaste activa:

• In 2024 is voor de overige investeringen afzonderlijk kleiner dan € 200.000 geïnvesteerd met een totaal van € 3.000.

Het verloop van de materiële vaste activa met maatschappelijk nut is als volgt:

De kapitaalverstrekkingen aan deelnemingen bestaan uit:

• Aandelen Stedin Holding N.V. (168.045 gewone aandelen van € 100 nominaal);
• Aandelen NV Bank Nederlandse Gemeenten (15.015 gewone aandelen van nominaal € 2,50);
• Preferente aandelen Stedin (aantal 26.750 cumulatief preferente aandelen van € 100 nominaal).

Lening aan woningcorporaties

De gemeente heeft een lening verstrekt aan woningcorporatie 3B wonen voor de bouw en renovatie van woningen. Op deze lening betaalt de woningcorporatie jaarlijks rente en aflossing. 

Overige langlopende leningen

De post overige langlopende leningen bestaat uit startersleningen, blijversleningen en duurzaamheidsleningen.

Overige uitzettingen met een looptijd langer dan één jaar

De overige uitzettingen met een looptijd langer dan een jaar betreffen de belegde gelden voor wethouderspensioenen. De waarde van de participaties bedragen ultimo 2024 € 486.387 (2023: € 467.010)

Het verloop van de financiële vaste activa in 2024 is als volgt:

Specificatie voorraden bouwgronden:

Van de bouwgronden in exploitatie is het verloop in het boekjaar 2024 als volgt geweest:

Van projecten waar de voorziening groter is dan de boekwaarde vindt presentatie plaats onder de voorzieningen. Deze worden wel in onderstaand overzicht meegenomen en gepresenteerd als € 0, echter staat de restant voorziening onder de voorzieningen gepresenteerd.

De geraamde kosten, opbrengsten, financieringslasten en eindwaarde per complex ziet er als volgt uit:

De voorziening is op contante waarde (eindwaarde contant gemaakt tegen 2%).

De uitgangspunten zijn voor alle projecten gelijk:
• De kosten zijn onderbouwd met (civieltechnische) ramingen en planning inzet door middel van een plankostenraming;
• De inkomsten en fasering hiervan zijn onderbouwd met marktonderzoeken of sluiten aan bij contractuele afspraken met partijen;
• De rente is gebaseerd op de BBV-systematiek.

Risico’s
De belangrijkste risico’s die samenhangen met de grondexploitaties hebben betrekking op de planning, prijs en het programma. Voor de komende 9 jaar zijn de nog te realiseren opbrengsten op een totaal van ca. € 228 miljoen geraamd. Het al dan niet realiseren van deze opbrengsten is voor de grondexploitaties de grootste uitdaging. Het college stuurt dan ook actief op de realisatie van deze opbrengsten. 

We sloten in 2024 diverse grondverkoopovereenkomsten voor de woningbouwlocaties waarin concrete afspraken zijn gemaakt over de momenten van afname en/of betaling. Ook voor de bedrijventerreinen sloten we in 2024 meerdere grondverkoopovereenkomsten. In 2024 is ruim 2 hectare grond uitgegeven voor de bedrijventerreinen.

Planning bedrijfsterreinen
Binnen Lansingerland heeft de gemeente twee terreinen in ontwikkeling, waarvoor de gemeente 100% van het risico draagt: Oudeland in Berkel en Rodenrijs en Leeuwenhoekweg in Bergschenhoek. Daarnaast worden nog twee terreinen ontwikkeld gezamenlijk met de gemeente Zoetermeer: Bleizo en Hoefweg.

Uitzettingen met een looptijd van ten hoogste één jaar:

De vorderingen op openbare lichamen bestaan voor circa € 12,6 miljoen uit een vordering inzake BTW/BCF. De overige vorderingen hebben betrekking op overige partijen.

Op basis van de wet financiering decentrale overheden (wet Fido) is de gemeente verplicht om overtollige liquide middelen aan te houden in de schatkist. De gemeente is gerechtigd om een bepaald bedrag aan middelen buiten ’s Rijks schatkist aan te houden. Gerekend over een heel kwartaal mag het op dagbasis buiten ’s Rijks schatkist aangehouden bedrag gemiddeld niet hoger zijn dan het drempelbedrag. Het drempelbedrag wordt bepaald op basis van het begrotingstotaal, waarbij het drempelbedrag minimaal € 250.000 bedraagt.

Berekening benutting drempelbedrag schatkistbankieren:

De vorderingen worden gewaardeerd tegen nominale waarde. Voor verwachte oninbaarheid is een voorziening in mindering gebracht. 

Voor de overige debiteuren is per debiteur vastgesteld of er mogelijk sprake kan zijn van oninbaarheid. Wanneer sprake is van een verwachte oninbaarheid is een voorziening gevormd.

De invordering van gemeentelijke heffingen onroerende zaakbelasting, hondenbelasting, rioolheffing en afvalstoffenheffing is uitbesteed aan het samenwerkingsverband SVHW. De verwachte oninbaarheid van deze vorderingen wordt door het SVHW bepaald. Wij zijn akkoord met de door SVHW bepaalde voorziening.

Voor de debiteuren zijn de volgende principes gehanteerd:

Alle debiteuren zijn individueel beoordeeld door de gemeente en het SVHW. Deze zijn per individuele post vastgesteld of het bedrag van de vordering nog ontvangen kan worden. De debiteuren waarbij de verwachting is dat de vordering niet meer wordt ontvangen zijn voorzien. Voor de debiteuren vanuit sociale zaken is een voorziening opgenomen van € 1.118.000. Voor overige debiteuren is een voorziening opgenomen van in totaal € 116.000.

Specificatie van de liquide middelen:

Specificatie van de overlopende activa:

Specificatie overige nog te ontvangen bedragen, en de vooruitbetaalde bedragen die ten laste van volgende begrotingsjaren komen: