Samenvatting

Begrotingssaldo na Slotwijziging

Terug naar navigatie - Saldo na Slotwijziging

In november 2020 heeft de Raad de Begroting 2021-2024 vastgesteld die voor 2021 structureel sloot. Door tussentijdse mutaties als gevolg van de 1e begrotingswijziging 2021 (€ 470.000 positief) en die uit de Zomerrapportage 2021 (€ 1.780.000 negatief) is het vastgestelde begrotingssaldo voor 2021 voorafgaande aan de Slotwijziging 2021 als volgt: 

Bedragen x € 1.000
2021
Saldo begroting 2021 (incl. reservemutaties)* 0
Tussentijdse mutaties 470
Mutaties Zomerrapportage 2021 -1.780
Actuele begroting 2021 -1.310

Saldo na Slotwijziging (resultaat op hoofdlijnen)

Terug naar navigatie - Saldo na Slotwijziging (resultaat op hoofdlijnen)
Bedragen x € 1.000
2021 Waarvan budgetoverhevelingen
Saldo begroting 2021 (incl. reservemutaties) (A) -1.310
Programma 1 Bestuur en dienstverlening 318 -70
Programma 2 Openbare orde en veiligheid 134 -144
Programma 3 Sport, cultuur en onderwijs 416 -97
Programma 4 Sociaal Domein 1.707 -1.145
Programma 5 Kwaliteit openbare ruimte -274 0
Programma 6 Lansingerland ontwikkelt -35 -1.037
Programma 7 Grondzaken -215 0
Programma 8 Algemene dekkingsmiddelen 3.501 -400
Overzicht Overhead -69 -225
Totaal mutaties slotwijziging (B) 5.483 -3.118
Begroting 2021 na verwerking slotwijziging (C) 4.173
Toevoeging aan reserves uit slotwijziging (D) -3.037
Onttrekking aan reserves uit slotwijziging (E) -17
Begroting 2021 na verwerking slotwijziging en afwikkeling reserves (F) 1.119
Terug naar navigatie - Saldo na Slotwijziging

Zoals hierboven aangegeven is het vastgestelde begrotingssaldo € 1.310.000 negatief (A). Door de mutaties uit de Slotwijziging 2021 (B) stijgt het saldo van de Begroting 2021 naar € 4,2 miljoen positief (C). Na het verwerken van toevoegingen aan (D) en onttrekkingen van (E) de reserves bedraagt het begrotingssaldo na mutaties slotwijziging afgerond € 1,1 miljoen positief. Het voordelige saldo in deze slotwijziging van € 5,5 miljoen is met name het gevolg van verwerking van de voordelige effecten van de Mei- en Septembercirculaire voor tezamen € 2,6 miljoen in 2021, de onderschrijdingen en hogere baten op de budgetten binnen het sociaal domein van in totaal € 1,7 miljoen, waarvan een groot gedeelte (€ 1,1 miljoen) wordt overgeheveld naar 2022. Verderop in deze samenvatting volgt een aparte toelichting op de afwijkingen binnen het sociaal domein. Het overige voordeel van € 1,2 miljoen is verspreid over de andere programma’s en onderdelen van de algemene dekkingsmiddelen. De reeds bekende structurele effecten van de Slotwijziging 2021 zijn reeds opgenomen in de Begroting 2022-2025.

Toelichting Sociaal domein

In de Begroting 2021 is voor het Sociaal Domein (programma 4) uitgegaan van € 53,7 miljoen aan lasten en € 11,2 miljoen aan baten. Daarmee ondersteunen we inwoners met een combinatie van vrij toegankelijke en maatwerkvoorziening verdeeld over de gebieden: de samenleving als geheel, jeugd, volwassenen en ouderen. We verwachten daarop een voordeel van € 2,6 miljoen (waarvan € 1,1 miljoen aan budgetoverhevelingen naar 2022)  ten opzichte van de Zomerrapportage 2021. De afwijkingen zijn verdeeld over verschillende onderdelen van het sociaal domein en zijn te relateren aan de gevolgen van de coronapandemie.  Een nadere toelichting op de afwijkingen is opgenomen bij de toelichting op Programma 4. De onderschrijding bestaat uit twee delen: 

  • Budgetoverheveling naar 2022: we hevelen ruim € 1,1 miljoen aan incidentele middelen over naar 2022. Het betreft voornamelijk incidentele middelen vanuit het Rijk die zijn bedoeld om de gevolgen van corona op te vangen.
  • Voordeel op budgetten 2021: We onderschrijden € 0,4 miljoen op het reguliere budget, verwachten hogere baten voor € 0,2 miljoen en onttrekken € 0,9 miljoen meer aan de reserves. Tezamen telt dit op tot € 1,5 miljoen. 

De verklaring voor deze onderuitputting is enerzijds dat we te maken hebben met veel onzekerheden in de uitvoering ten gevolge van de Corona pandemie. Anderzijds hebben we in 2021 veel extra middelen van het rijk ontvangen, die we niet volledig konden inzetten. Voorbeelden daarvan zijn:

  • Een onderschrijding van € 500.000 op participatie, doordat de instroom in de uitkering en in de schuldhulpverlening lager uitkomt dan verwacht, omdat we bij de ramingen uitgingen van matig herstel, terwijl de aantallen in realiteit landelijk en lokaal positiever uitpakten.
  • Een onderschrijding van € 340.000 op participatie, doordat de financiële steunpakketten (oa. TONK) nog niet volledig zijn ingezet, mogelijk omdat inwoners gebruik maken van alternatieven of terughoudend zijn met aanvragen; mogelijk vanwege de economie die zich sterker ontwikkelde dan verwacht.
  • Een onderschrijding van € 134.000 op Wmo vrij toegankelijk, omdat zowel organisaties (die vaak ook met vrijwilligers werken) als inwoners terughoudend zijn met activiteiten vanwege de geldende coronamaatregelen..
  • Verder heeft de pandemie gezorgd voor uitstel van aanbesteding, implementatie of uitvoering in verband met wetgeving, coronamaatregelen en personeelstekorten in de zorg, waardoor we de ondersteuning niet konden leveren. Ook zijn er wachtlijsten in de jeugdzorg, waardoor een deel van de geïndiceerde hulp nog niet kan worden ingezet.

Daarnaast verwachten we over 2021 ter dekking van het regionale tekort een incidentele hogere bijdrage aan de GRJR van € 600.000 We onttrekken dit bedrag aan de reserve Sociaal domein. 

Bij het opstellen van de Zomerrapportage 2021 (vòòr het zomerreces) waren deze ontwikkelingen nog niet te overzien. Dat verklaart de omvang van de mutaties in 2021. Bij het opstellen van de Begroting 2022 hebben we ons gebaseerd op de meest actuele gegevens (realistisch begroten) en hebben we deze informatie verwerkt in de ramingen, waardoor deze slotwijziging voor het sociaal domein geen nieuwe structurele effecten heeft.

Budgetoverhevelingen

Apart zichtbaar gemaakt zijn de budgetoverhevelingen. Dat zijn delen van incidenteel toegekende budgetten die om een technische reden doorschuiven naar het volgend jaar. Dit betekent dat de betreffende budgetten in 2021 worden afgeraamd. De budgetoverhevelingen zijn daardoor onderdeel van het voordelige saldo van de slotwijziging. De totaal voorgestelde overhevelingen tellen op tot € 3,1 miljoen. Structurele budgetten die gedurende het jaar niet uitgeput worden (onderuitputting) vallen in principe vrij in het resultaat en kunnen eventueel als resultaatbestemming via een bestemmingsreserve of de algemene reserve aan budgetten in latere jaren worden toegevoegd.  

Toelichting in afzonderlijke programma's

Verderop in deze slotwijziging volgt per programma een overzicht van de afwijkingen op tijd, kwaliteit en financiën. Conform onze vigerende financiële verordening worden afwijkingen (inkomsten of uitgaven, niet gesaldeerd) per beleidsveld groter dan € 100.000 en afwijkingen kleiner dan € 100.000, maar groter dan 10% van de begrote lasten op het betreffende beleidsveld, toegelicht (zie artikel 6 van de financiële verordening). Voor het beleidsveld grondexploitaties geldt een afwijkende grens van € 1.000.000 (zie artikel 6 – lid f) in plaats van het bovenstaande. In de tabellen zijn ook de mutaties onder deze bedragen aangegeven, maar deze worden niet toegelicht. Daarnaast zijn ook financiële mutaties opgenomen die programma overstijgend zijn. Die vergen namelijk expliciete besluitvorming van de raad. Zaken die conform de begroting lopen worden niet vermeld.

Investeringen

De belangrijkste mutaties in het MIP betreffen de ophoging van kredieten voor de onderwijshuisvestingsprojecten. Hier stelt de VNG de normbedragen bij voor 2021 met + 6,38% voor de bouwkosten. Naast de jaarlijkse prijsbijstelling past de VNG de modelverordening voorzieningen huisvesting onderwijs aan door een eenmalige ophoging te doen van de normbedragen met + 9,60%. 
Daarnaast kunnen enkele kredieten verlaagd. Het betreft hier met name:
-    De tijdelijke huisvesting koop onderwijs. De voor 2021 opgenomen investering voor tijdelijke huisvesting is niet gebruikt, omdat de nieuwe leerlingenprognoses hebben uitgewezen dat de scholen recht hebben op permanente uitbreiding. De tijdelijkheid van de uitbreiding tot permanente uitbouw heeft ertoe geleid dat de huisvesting gehuurd is. De investering voor tijdelijke huisvesting koop vervalt. 
-    Het voorbereidingskrediet Wilderszijde. In 2021 is de prioriteit gelegd op het herzien van het bestemmingsplan en bijbehorende grondexploitatie en afspraken met marktpartijen. Door de beperkte capaciteit heeft een deel van de eerder voorziene voorbereidende werkzaamheden voor de uitvoering vertraging opgelopen. Een deel van de kosten schuift daarmee door naar 2022 als onderdeel van de naar verwachting eind 2021 vast te stellen grondexploitatie.

In het overzicht afwijkingen op de gevoteerde investeringen in het boekwerk van de Slotwijziging 2021 ziet u welke investeringen dit betreffen. Per saldo betekent dit een verhoging van de reeds gevoteerde investeringskredieten uit het MIP van € 2.101.955 over de jaren 2021 tot en met 2025. 

Incidenteel versus Structureel

Terug naar navigatie - Incidenteel versus structureel

De mutaties in de slotwijziging (B) zijn zowel incidenteel als structureel. In het vervolg van deze rapportage lichten we bij de toelichtingen per mutatie toe of deze een incidenteel of structureel karakter heeft. Opgemerkt wordt dat structurele mutaties doorwerken in latere jaren en in de Zomerrapportage 2022 verwerkt worden. Het overzicht hieronder is exclusief de reservemutaties en geeft aan dat de voorgestelde wijzigingen voornamelijk incidenteel van aard zijn. Structurele lasten dekken we met structurele middelen. 

Bedragen x € 1.000
2021
Incidentele wijzigingen Slotwijziging 2021 5.578
Structurele wijzigingen Slotwijziging 2021 -96
Totaal mutaties Slotwijziging 2021 5.483

Programma overstijgende ontwikkelingen

Compensatie Corona

Terug naar navigatie - Compensatie Corona

Van het Rijk hebben we voor het Corona steunpakket tot nu toe via zes tranches in totaal € 3.300.000 ontvangen die in verschillende circulaires van het Gemeentefonds zijn toegelicht. Hierover hebben wij u geïnformeerd via de verschillende raadsbrieven van de circulaires. Naast het landelijk verstrekte Corona Steunpakket hebben we ook lokaal geanticipeerd met de in 2020 ingestelde Reserve Crisismaatregelen. Bij de toelichting op de reserves gaan we daar specifiek op in. Met de Reserve Crisismaatregelen konden wij een groot gedeelte van de additionele kosten als gevolg van de Corona pandemie afdekken.

De middelen van het Corona steunpakket vanuit het Gemeentefonds zijn vrij besteedbaar. Een groot gedeelte hiervan is vrijvallen ten gunste van de algemene middelen, namelijk € 1.800.000 (53%),  omdat reeds op andere manieren (waaronder de reserve crisismaatregelen) dekking was voorzien, dan wel binnen bestaand budget invulling kon worden gegeven aan de doelstelling.  omdat wij al een Reserve Crisismaatregelen hadden van oorspronkelijk € 5.000.000, konden wij voorzien in dekking van specifiek aan Coronamaatregelen gebonden kosten. De inhoudelijke toelichtingen staan in de diverse programma’s. 

Leeswijzer

Hieronder een totaaloverzicht tot en met de Septembercirculaire 2021. In de eerste drie kolommen zijn de beschikbaar gestelde middelen vanuit het Rijk per circulaire weergegeven. De beschikbare middelen zijn in de opvolgende kolommen uitgesplitst. De realisatie betreft de reeds uitgegeven middelen. De vrijval betreft het deel van de beschikbare middelen dat niet benodigd was en is vrijgevallen. De overheveling betreft de incidenteel beschikbaar gestelde middelen die in 2021 niet zijn uitgegeven en worden overgeheveld naar 2022. 

Bedragen x € 1.000
2020 2021 2022 Realisatie Vrijval Overheveling
1e tranche Corona Steunpakket 2020 (Meicirculaire 2020)
Jeugd 64 0 0 64 0 0
Wmo 15 0 0 15 0 0
Cultuur en ontspanning 105 0 0 105 0 0
Participatie 1 0 0 1 0 0
Voorschoolse voorziening peuters 28 0 0 28 0 0
Totaal 1e tranche 212 0 0 213 0 0
2e tranche Corona Steunpakket 2020 (Septembercirculaire 2020)
Lagere apparaatskosten (opschalingskorting) 189 431 0 0 620 0
Voorschoolse voorziening peuters 28 0 0 0 28 0
Participatie WSW 8 0 0 0 8 0
Inhaalzorg en meerkosten Jeugdzorg 104 0 0 0 104 0
Inhaalzorg en meerkosten WMO 24 0 0 0 24 0
Buurt- en dorpshuizen 47 0 0 0 47 0
Vrijwilligersorganisatie jeugd 35 0 0 0 35 0
Toezicht en handhaving 137 0 0 0 137 0
Precariobelasting en markt- en evenementenleges 61 0 0 0 61 0
Noodopvang kinderen van ouders met cruciaal beroep 105 0 0 0 105 0
Eigen bijdrage Wmo abonnementstarief 42 0 0 0 42 0
Extra kosten verkiezingen 2020 en 2021 ivm Covid-19 80 0 0 80 0 0
Lokale culturele voorzieningen 335 0 0 0 335 0
Totaal 2e tranche 1.195 431 0 80 1.546 0
3e tranche Corona Steunpakket 2020 (Decembercirculaire 2020)
Aanvullend pakket re-integratie 15 35 0 15 0 35
Gemeentelijk schuldenbeleid 19 41 0 0 19 41
Bijzondere bijstand 7 14 0 21 0 0
Continuïteit van zorg 42 0 0 0 42 0
Compensatie quarantainekosten 11 0 0 0 11 0
Impuls re-integratie 0 19 0 0 0 19
Cultuurmiddelen 0 106 0 0 106 0
Tweede kamerverkiezingen 0 71 0 1 0 70
Totaal 3e tranche 94 286 0 37 178 165
4e tranche Corona Steunpakket 2021 (Maartcirculaire 2021)
Voorschoolse voorziening peuters (DU) 0 17 0 5 0 12
Extra begeleiding kwetsbare groepen 0 76 0 0 0 76
Bestrijden eenzaamheid ouderen 0 103 0 83 0 20
Afvalverwerking 0 92 0 92 0 0
Perspectief Jeugd en Jongeren 0 109 0 0 0 109
Jongerenwerk Jeugd 0 38 0 0 0 38
Mentale ondersteuning jeugd 0 32 0 0 0 32
Activiteiten en ontmoetingen jeugd 0 22 0 0 0 22
Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) 0 87 0 48 0 39
Totaal 4e tranche 0 576 0 228 0 348
5e tranche Corona Steunpakket 2021 (Meicirculaire 2021)
Heroriëntatie zelfstandigen 0 27 0 6 0 21
Jeugd aan zet 0 10 0 10 0 0
Totaal 5e tranche 0 37 0 16 0 21
6e tranche Corona Steunpakket 2021 (Septembercirculaire 2021)
Tijdelijke Ondersteuning Noodzakelijke Kosten (TONK) 0 261 0 0 0 261
Buurt- en dorpshuizen 0 28 0 0 28 0
Lokale cultuur 0 140 0 0 44 96
Aanvullend pakket re-integratie bijstandsgerechtigden 0 0 6 0 0 0
Impuls re-integeratie bijstandsgerechtigden 0 0 17 0 0 0
Gemeentelijk schuldenbeleid 0 0 40 0 0 0
Bijzondere bijstand 0 0 20 0 0 0
Totaal 6e tranche 0 429 83 0 72 357
0 0 0 0 0 0
Totaal tranches over de jaren 1.501 1.759 83 574 1.796 891

Nog te verwachten compensatie kosten Corona

Terug naar navigatie - Nog te verwachten compensatie kosten Corona

In het najaar van 2021 wordt de coronacoulance voor zorgaanbieders en maatschappelijk middenveld om te compenseren voor gemaakte meerkosten of gederfde inkomsten als gevolg van Corona gecontinueerd. Het Rijk heeft namelijk aangegeven dat met de Decembercirculaire 2021 bekend wordt gemaakt wat de compensatie voor gemeenten wordt. Met het vergoeden van meerkosten zorgen wij dat de aanbieders voor de Wmo en Jeugdzorg de ondersteuning kunnen blijven doorleveren zoals nodig is. Daarnaast blijft de zorg aan inwoners hiermee gewaarborgd.