Inleiding

Voor u ligt de Zomerrapportage 2021. De zomerrapportage is een tussentijdse afwijkingenrapportage. Met dit document geven wij inzicht in de begrotingsuitvoering over het boekjaar 2021 en actualiseren wij de Begroting 2021-2024 op basis van de financiële en beleidsmatige afwijkingen. Het betreft mutaties die reeds zijn gerealiseerd, dan wel mutaties die in de loop van het jaar worden voorzien. Het resultaat van de zomerrapportage geeft een beeld van het te verwachten resultaat bij de Jaarrekening 2021. Deze zomerrapportage wordt voorafgaand aan de Begroting 2022-2025 door de Raad behandeld. De structurele effecten van de Zomerrapportage 2021 nemen we op in de Begroting 2022-2025.

De raad heeft eerder de behoefte uitgesproken om de zomerrapportage voor het zomerreces te behandelen. Op die manier is tijdige bijsturing mogelijk. Met de Zomerrapportage 2021 geeft het college gehoor aan de wens van de raad om sneller deze afwijkingenrapportage te presenteren met daarbij de consequentie dat begrotingsuitvoering niet het gehele eerste halfjaar betreft. Op basis van de eerste vier maanden hebben we een prognose gemaakt voor uitvoering in 2021. Afwijking groter dan € 100.000 worden in ieder geval toegelicht

Bijzonder en onvoorzien is nog steeds het effect van het Coronavirus. Dit heeft grote gevolgen voor de hele wereld, zo ook voor Lansingerland. Voor wat betreft de financiële kant van de zaak hebben we (nood)maatregelen genomen om de impact van de Coronacrisis voor inwoners, werkenden, en ondernemers zoveel mogelijk te beperken. De effecten van de Coronacrisis zijn al beter te overzien dan vorig jaar. Inmiddels tekent zich landelijk duidelijker af wat de Coronacrisis gaat betekenen voor de economie. Zo is de werkloosheid gestegen. Op sociaal vlak is er sprake van extra druk op voorzieningen (Jeugdzorg en WMO). Zo zijn er meer jongeren met ernstige geestelijke problemen die hulp nodig hebben. Gecombineerd met de wachtlijsten zijn de gevolgen van deze crisis mogelijk nog een aantal jaar merkbaar, ook financieel. Voor volwassen inwoners is door corona de ondersteuning uit het eigen netwerk lastiger. Bijvoorbeeld omdat mantelzorgers en particuliere hulp door besmettingsgevaar niet of minder vaak komen. Hierdoor zijn inwoners sneller aangewezen op Wmo-voorzieningen zoals begeleiding en hulp bij het huishouden. Dit leidt tot een duidelijke stijging in de lasten. Wij gebruiken de planning & control-documenten om gedurende het jaar de raad over te informeren over de financiële consequenties voor de gemeente Lansingerland.

In de Begroting 2021-2024 is de Septembercirculaire 2020 verwerkt. De effecten van de Decembercirculaire 2020 en de berichtgeving van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties over de compensatie uit hoofde van de Coronacrisis die betrekking hebben op 2021 zijn in deze zomerrapportage meegenomen en worden toegelicht bij de Algemene Dekkingsmiddelen. Het college zal u separaat per brief informeren over de meerjarige effecten van de Meicirculaire 2021 indien relevant over de zaken die het uitvoeringsjaar 2021 betreffen.

De Zomerrapportage 2021 bevat ook een overzicht van de bijgestelde faseringen van de investeringen én een overzicht van de realisatie van de investeringen. Het Meerjaren Investerings Plan (MIP) is geactualiseerd en de effecten voor 2021 zijn in deze rapportage verwerkt (aanpassing van de kapitaallasten), alsook de aanpassing van het investeringskrediet. Daar waar een verhoging van het eerder gevoteerd investeringskrediet nodig is, lichten wij dat toe. Dat geldt ook voor de eventueel noodzakelijke voorbereidingskredieten. Nieuwe investeringen en het daarbij passende investeringskrediet leggen wij u bij de begroting voor. Afwijkend van voorgaande jaren is de toerekening van de interne uren (VAT-kosten) aan de investeringen. Dat is een gevolg van uw vaststelling van de nota Activabeleid in 2020. De toerekening die betrekking heeft op 2021 heeft geleid tot diverse mutaties. Recent is de systematiek van het MIP toegelicht, waarbij is aangegeven dat wij in de presentatie van het MIP de ambities bij de investeringen, zowel die voor vervanging en uitbreiding maar ook voor nieuwe investeringen) meer in lijn brengen met de mogelijkheden van uitvoering.

Gedurende het jaar 2021 zien wij nog steeds een goede financiële uitgangspositie van de gemeente Lansingerland. We hebben de afgelopen jaren een zeer solide weerstandsvermogen opgebouwd. Dit is mede als gevolg van de verkoop van de Eneco-aandelen. Dat biedt ons vele mogelijkheden om voor komende jaren te voorzien in investeringen en voorzieningen die goed zijn voor onze burgers, bedrijven en instellingen.

In deze zomerrapportage geven wij u weer een tussenstand van de uitputting van de reserve crisismaatregelen, die is bedoeld om de directie risico’s als gevolg van de Coronacrisis voor onze gemeente afkomen op te vangen. Dat heeft voor rust gezorgd. Aan het einde van dit jaar maken wij de balans op en zullen u een voorstel doen of het aanhouden van deze reserve dan nog opportuun is. Wij blijven alert op de ontwikkelingen die zich komende maanden gaan voordoen met een scherp oog voor eventuele nieuwe risico’s die daarmee gepaard gaan. Een goed toegeruste planning en control cyclus helpt ons daarbij.
Tot slot nog een woord over het financiële resultaat in deze zomerrapportage. Het college kiest er voor om, net als het vorig jaar, om dit ‘tussenresultaat’ niet direct met de Algemene Reserve te verrekenen. Als reden voeren wij aan dat de uitvoering van de begroting in het komende halfjaar van grote invloed is op het daadwerkelijke gerealiseerde resultaat over het gehele jaar. Bovendien zou een tussentijdse verrekening met de Algemene Reserve de ratio weerstandvermogen virtueel kunnen beïnvloeden, hetgeen verwarrend kan werken.

Leeswijzer
De Zomerrapportage 2021 begint met een samenvatting van de financiële uitkomsten. Vervolgens presenteren we per programma de afwijkingen, die gebaseerd zijn op eventueel bijgestelde prognoses, en voorgestelde begrotingswijzigingen. Alle afwijkingen met een omvang van meer dan € 100.000 worden daarbij toegelicht. In de tabellen zijn voordelen voor de begroting positief; negatieve bijstellingen voor de begroting geven we aan met een minteken (-). Als bijlage is een overzicht van de verschuivingen in lopende investeringen en de realisatie van de lopende investeringen toegevoegd.